3I/ATLAS: Ulduzlararası Kometin Yeni Müşahidələri

Ulduzlararası komet 3I/ATLAS-ın son görüntüləri, NOIRLab-ın güclü Gemini South teleskopu vasitəsilə əldə edilib. Müşahidələr göstərir ki, kometin quyruğu Günəşə yaxınlaşdıqca böyüyür. Bu obyektin perihelion nöqtəsinə, yəni Günəşə ən yaxın mövqeyinə 29 oktyabr 2025-ci ildə çatacağı gözlənilir. Periheliondan sonra 3I/ATLAS yenidən ulduzlararası fəzaya doğru hərəkət edəcək.

Kometlərin Xüsusiyyətləri və 3I/ATLAS-ın Fərqliliyi

Kometlər əsasən qayalıq və buzdan ibarət olan kosmik cisimlərdir. Günəşdən uzaqda olduqda, hərəkətsiz qalırlar. Lakin Günəşə yaxınlaşdıqda istilik səbəbindən buz sublimasiya edir və kometin ətrafında koma adlanan dumanlı bir atmosfer yaranır. Kometlərin quyruğu yalnız Günəşə kifayət qədər yaxın olduqda yaranır və hər zaman ulduzdan uzaq istiqamətə yönəlir.

3I/ATLAS, əvvəllər məlum olan digər iki ulduzlararası obyekt – 1I/ʻOumuamua və 2I/Borisov-dan fərqlənir. Bununla yanaşı, 3I/ATLAS öz Günəş sistemimizdəki kometlərdən də fərqlidir. Məsələn, onun koması Yupiterin orbitindən kənarda aktivləşməyə başlayıb. Bu, onun buz tərkibində yüksək miqdarda karbon qazının olması ilə izah edilir. Karbon qazı su buzundan daha aşağı temperaturda sublimasiya edir, buna görə də komet daha erkən aktivləşib.

Müşahidələrin Əhəmiyyəti və Gələcək Perspektivlər

Gemini South teleskopu vasitəsilə əldə edilən son müşahidələr, kometin toz hissəciklərinin ölçüsü və kimyəvi tərkibi haqqında məlumat toplamaq məqsədi daşıyırdı. Astronom Karen Meech, "Quyruğun böyüməsini görmək bizi çox həyəcanlandırdı. Bu, əvvəlki müşahidələrlə müqayisədə hissəciklərin dəyişdiyini göstərir və spektrdən kimyanı daha yaxşı anlamamıza imkan verir," deyə bildirib.

3I/ATLAS-ın perihelion nöqtəsi Günəşə çox yaxın olmayacaq. O, Mars orbitinin daxilində olsa da, Yer kürəsinə yaxınlaşmayacaq. Yer kürəsinin bu kometə ən yaxın mövqeyi periheliondan sonra baş verəcək. Bu isə astronomlara bu qədim və sirli ziyarətçi haqqında daha çox öyrənmək üçün vaxt verəcək.

Karen Meech, "3I/ATLAS-ın ulduzlararası fəzanın dərinliklərinə doğru hərəkəti həm elmi baxımdan böyük bir nailiyyətdir, həm də möcüzə hissi yaradır. Bu, Günəş sistemimizin böyük və dinamik qalaktikanın bir hissəsi olduğunu xatırladır," deyə əlavə edib.