ABŞ-da Data Mərkəzləri: Yerli Sakinlərin Mübarizəsi Niyə Güclənir?

Data Mərkəzlərinə Qarşı Mübarizənin Artması

ABŞ-da yerli icmalar, xüsusilə enerji istehlakı və ekoloji təsirlər səbəbindən data mərkəzlərinə qarşı mübarizəni gücləndirir. 2025-ci ildə bu mübarizə nəticəsində onlarla layihə dayandırılıb və ya təxirə salınıb. Miquel Vila, Data Center Watch adlı araşdırma şirkətinin analitiki, bu tendensiyanın daha da artacağını proqnozlaşdırır.

Milyardlarla Dollarlıq Layihələr Təxirə Salınıb

Data Center Watch-un son hesabatına görə, 2025-ci ilin ikinci rübündə 20 layihə ləğv edilib və ya təxirə salınıb. Bu, ümumilikdə 98 milyard dollar dəyərində investisiyanı əhatə edir. Martdan iyun ayına qədər 24.2 milyard dollarlıq layihələr ləğv edilib, 73.7 milyard dollarlıq layihələr isə təxirə salınıb. Bu rəqəmlər əvvəlki illərlə müqayisədə ciddi artımı göstərir.

Enerji İstehlakı və Ekoloji Təsirlər

Data mərkəzləri, xüsusilə süni intellekt modelləri üçün güclü çiplərdən istifadə etdikdə, böyük enerji tələb edir. 2025-ci ilin sonuna qədər data mərkəzlərinin enerji istehlakının 22% artacağı gözlənilir. Süni intellekt mərkəzlərində bir yüksək sıxlıqlı server rəfi 80-100 evin enerji istehlakına bərabər ola bilər. Bundan əlavə, serverlərin soyudulması üçün su istifadəsi də ciddi narahatlıq yaradır. Bir hesablamaya görə, 2028-ci ildə süni intellekt üçün lazım olan su miqdarı ABŞ-da 18.5 milyon evin illik daxili su ehtiyacına bərabər olacaq.

Yerli İcmaların Qələbələri

Google, Indiana ştatının Franklin Township bölgəsində yeni data mərkəzinin tikintisini ləğv etmək məcburiyyətində qalıb. Sakinlər, layihənin su və enerji istifadəsi ilə bağlı narahatlıqlarını dilə gətirib. Bu mübarizə, yerli hökumətin layihə üçün yenidən zonalaşdırma müraciətini rədd etməsi ilə nəticələnib.

Digər Layihələrdə Mübahisələr

Elon Musk-ın xAI şirkəti Memphisdəki data mərkəzi ilə bağlı ekoloji problemlərlə üzləşir. Universitet araşdırmalarına görə, ərazidə azot dioksid konsentrasiyası 79% artıb. NAACP və Cənub Ətraf Mühit Hüquq Mərkəzi şirkətə qarşı hüquqi mübarizə aparır.

Meta, Louisiana ştatının Richland Parish bölgəsindəki ən böyük data mərkəzi layihəsi ilə bağlı da ciddi tənqidlərə məruz qalır. Yerli enerji şirkəti Entergy, bu layihə üçün üç qaz stansiyası tikir, lakin sakinlər bu stansiyaların yüksək enerji xərclərinə səbəb olacağını bildirir.

Gələcək Perspektivlər

Mübarizələr siyasi arenada da öz əksini tapır. Noyabrda ABŞ-da keçirilən seçkilərdə enerji xərclərinin artması seçicilərin diqqət mərkəzində olub. Virginia və New Jersey ştatlarında seçkilərdə qalib gələn Demokratlar bu mövzunu gündəmə gətirib. Miquel Vila, data mərkəzlərinə qarşı mübarizənin gələcəkdə daha çox qanunvericilik dəyişikliklərinə səbəb olacağını proqnozlaşdırır.