ABŞ-nin Silikon Vadisində fəaliyyət göstərən xLight startapı 40 milyon dollar investisiya toplayaraq çip istehsalında istifadə olunan yeni nəsil lazer prototipinin hazırlanmasına başlayıb. Bu lazer texnologiyası qlobal çip sənayesində əhəmiyyətli dəyişikliklər yarada bilər və ABŞ-nin bu sahədə Çinlə rəqabətində üstünlük qazanmasına kömək edə bilər.

xLight şirkətinin inkişaf etdirdiyi lazer, ABŞ-nin milli laboratoriyalarında istifadə edilən kütləvi zərrəcik sürətləndiricilərinə əsaslanan qabaqcıl texnologiyalar üzərində qurulub. Bu lazerlər, çip istehsalında mühüm rol oynayan "ekstremal ultrabənövşəyi" (EUV) litografiya maşınlarının əsas hissəsidir. EUV texnologiyası daha kiçik, daha güclü və daha sürətli yarımkeçirici çiplərin istehsalını mümkün edir.

Çip sənayesindəki inkişaf sürəti süni intellekt kimi qabaqcıl texnologiyaların irəliləməsində mühüm rol oynayır. NVIDIA və digər aparıcı çip istehsalçıları bu texnologiyaları təmin etdikcə süni intellekt sahəsində irəliləyişlər mümkün olur. xLight-ın məqsədi çip istehsal edən fabriklərin (fab-ların) yarımkeçirici vafelləri daha sürətli və sərfəli şəkildə istehsal etməsini təmin etməkdir.

Şirkətin CEO-su və CTO-su Nikolas Kelez bildirib ki, EUV lazer texnologiyası çip fabriklərinin ən bahalı avadanlığıdır və istehsal gücünün əsas hissəsi bu avadanlıqlardan asılıdır. Buna görə də, bu sahədəki hər bir yenilik məhsuldarlığı artırmaqla yanaşı, istehsalın ümumi xərclərini də əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.

ABŞ və Avropa uzun müddətdir ki, Çinlə texnologiya yarışında mühüm addımlar atır. EUV maşınlarının inkişafı onilliklərə dayansa da, hazırda bu maşınların yeganə təminatçısı Hollandiya şirkəti ASML-dir. ASML xLight ilə birgə yeni prototip üzərində işləyir. ABŞ hökuməti isə EUV maşınlarının Çinə ixracının qarşısını almaq üçün ciddi nəzarət tədbirləri həyata keçirir. Bu siyasət ABŞ və Avropa üçün ən vacib ixrac nəzarəti strategiyalarından biri hesab olunur.

Bununla yanaşı, Çin Huawei-nin yaxın istehsal tərəfdaşı vasitəsilə öz EUV lazer texnologiyasını inkişaf etdirdiyini açıqlayıb. Beynəlxalq elmi konfranslarda Çin alimləri də xLight ilə oxşar texnoloji istiqamətdə tədqiqatlar aparır.

Keçmişdəki səhvlərdən dərs çıxarmaq məqsədilə, xLight milli laboratoriyalar və ABŞ müttəfiqlərinin təchizat zəncirlərindən istifadə edərək öz avadanlıqlarını yaratmağa çalışır. Şirkətin idarə heyətinin icraçı sədri Pat Gelsinger bildirib ki, əvvəllər ABŞ-lı Cymer şirkətinin Avropa şirkətinə çevrilməsi böyük strateji səhv idi. O vurğulayıb: "Bunu ya biz burada istehsal edəcəyik, ya da başqa yerlərdə hazırlanacaq. Çin isə bu sahəyə çox böyük investisiyalar yatırır. Bu işi düzgün görməliyik."

xLight-ın son investisiya raundu Playground Global tərəfindən idarə olunub. Boardman Bay Capital Management, Morpheus Ventures, Marvel Capital və IAG Capital Partners kimi investorlar da layihəyə dəstək veriblər.