Beyin Hərəkət İmkanlarını Necə Anlayır?

İnsan beyni ətraf mühitdəki hərəkət imkanlarını avtomatik olaraq müəyyən edir. Amsterdam Universitetinin tədqiqatçıları bu fenomeni araşdıraraq göstəriblər ki, beynimiz vizual görüntülərdən daha çox, həmin mühitdə nələr edə biləcəyimizi də dərk edir. Bu “affordanslar” adlanan anlayış, insanların instinktiv olaraq bir cığırda gəzmək, göldə üzmək və ya bir sahədə qaçmaq kimi hərəkətləri planlaşdırmasına imkan verir.

Tədqiqat Necə Aparıldı?

Araşdırma zamanı iştirakçılar müxtəlif mühitlərə aid şəkillərə baxaraq, hansı hərəkətlərin mümkün olduğunu müəyyən etmək üçün düymələrdən istifadə ediblər. Bu zaman onların beyin fəaliyyətləri MRT cihazı ilə izlənilib. Tədqiqat qrupu, beynin vizual korteksindəki müəyyən bölgələrin yalnız görüntülərin obyektlərini deyil, eyni zamanda həmin mühitdə edilə biləcək hərəkətləri də avtomatik olaraq emal etdiyini aşkar edib. 'Bu proseslər o qədər instinktivdir ki, insanlar həmin mühitdə nə edə biləcəklərini şüurlu şəkildə düşünməsələr belə, beyin bunu qeydə alır,' deyə tədqiqatın rəhbəri İris Groen bildirib.

Süni İntellekt Nəyi Öyrənə Bilmir?

Tədqiqatçılar insan beyninin bu bacarığını süni intellekt modelləri ilə müqayisə ediblər. AI-nin, xüsusilə ChatGPT və digər görüntü tanıma alqoritmlərinin, insan beyninin hərəkət imkanlarını təxmin etmə qabiliyyətindən geri qaldığını müşahidə ediblər. İris Groen qeyd edir ki, AI modelləri müəyyən hallarda insanın qərarlarını təqlid edə bilsə də, onların daxili hesablamaları insan beyninin prosesləri ilə uyğun gəlmir. 'Bizim dünyanı görmə tərzimiz, fiziki dünyada təcrübəmizlə sıx bağlıdır. AI isə yalnız kompüter mühitində mövcuddur və bu əlaqəni qura bilmir.'

AI-nin Gələcəyi: İnsan Beynindən Dərs Almaq

Tədqiqatın nəticələri süni intellektin daha etibarlı və səmərəli inkişafı üçün yeni istiqamətlər təklif edir. İris Groen vurğulayır ki, AI-nin yalnız obyektləri tanıması deyil, həm də onların potensial funksiyalarını başa düşməsi vacibdir. Bu, özünü idarə edən avtomobillərdən tutmuş, fövqəladə hallarda istifadə edilən robotlara qədər bir çox sahədə önəmli ola bilər. 'İnsan beyninin informasiyanı sürətli və enerjiyə qənaət edən şəkildə emal etməsi barədə daha çox öyrənmək, AI-nin daha ağıllı, daha iqtisadi və daha insan dostu olmasına kömək edə bilər,' deyə Groen əlavə edib.

Nəticə

Bu tədqiqat sübut edir ki, insan beyninin ətraf mühitlə əlaqəsi çox unikal və mürəkkəbdir. Süni intellekt hələ bu instinktiv bacarığı tam mənimsəyə bilməsə də, bu sahədəki araşdırmalar AI-nin gələcək inkişafı üçün ümidverici istiqamətlər açır.