3D Çap Texnologiyasında Yeni Dövr

İsveçrənin məşhur Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) universitetinin alimləri, metal strukturların istehsalında yeni bir mərhələ açan tədqiqatlarını təqdim ediblər. Həmin tədqiqatın nəticələri "Advanced Materials" jurnalında dərc olunub.

3D çap texnologiyası artıq bir çox sahədə inqilabi dəyişikliklərə səbəb olub. Bu texnologiya müxtəlif metodlar əsasında işləyir, bunlardan biri də "vat fotopolimerizasiya" adlanan prosesdir. Bu üsul işığa həssas qatranın lazer və ya ultrabənövşəyi şüalar vasitəsilə bərkidilməsi ilə kompleks strukturlar yaratmağa imkan verir. Bununla yanaşı, bu metodun metal materiallarla işləyərkən bəzi çətinlikləri var — belə ki, yaranan strukturların məsaməli olması və büzülmə səbəbindən materialın möhkəmliyinə mənfi təsir göstərir.

Yeni Yanaşmanın Sirləri

EPFL alimləri bu çatışmazlığı aradan qaldırmağın yolunu tapıblar. Onlar ilk növbədə hidrojel materialından hazırlanmış bir qəfəs struktur çap edərək, bu qəfəsi metal duzlarına batırıblar. Metal nano-hissəciklər qəfəs boyunca yayılaraq çox sıx bir metal struktur yaradıblar. Proses 5-10 dəfə təkrarlandıqdan sonra hidrojel istilik vasitəsilə çıxarılıb və güclü metallik struktur formalaşıb.

Tədqiqatın rəhbəri Daryl Yee bu metodun həm güclü metallar, həm də keramik materialların istehsalını mümkün etdiyini bildirib: 'Bizim işimiz, 3D çapdan sonra material seçimi paradigmasını ön plana çıxararaq, yüksək keyfiyyətli metallar və keramik materialların istehsalını təmin edir.'

Çətinliklər və Gələcək Perspektivlər

Bu texnologiyanın ən böyük çətinliyi zaman amilidir. Alimlər qeyd edirlər ki, metal strukturların yetişdirilməsi bir neçə mərhələdə baş verdiyi üçün proses ənənəvi metodlardan daha uzun çəkir. Bununla belə, tədqiqatçılar bu prosesi sürətləndirmək üçün robotlaşdırılmış sistemlər üzərində çalışırlar. Yee əlavə edir: 'Biz artıq prosesi avtomatlaşdıraraq ümumi vaxtı azaltmaq üzərində işləyirik.'

Bu inqilabi yenilik, sənaye istehsalında və texnoloji tətbiqlərdə metalların möhkəmliyini artırmaqla yanaşı, enerji səmərəliliyini də yüksəldə bilər. İnsanların daha davamlı və etibarlı materiallara olan tələbatını qarşılayan bu texnologiya, gələcəyin istehsal üsullarını tamamilə dəyişdirə bilər.