Elm və Kosmos

Alimlər Merkuridən Gəlmiş Ola Biləcək İki Meteorit Tapdı

2
Link kopyalandı

2

15.07.2025, 11:28

Süni İntellekt

Oxumaq vaxt alır?

Məqalələri dinləyə bilərsiz

Sahara səhrasında tapılan iki meteorit Merkuridən qopmuş ola biləcək parçalar kimi qiymətləndirilir. Bu tapıntılar, Günəş sistemi formalaşarkən baş vermiş toqquşmalar nəticəsində yaranmış ola bilər. Bu meteoritlərin Merkurinin səthi ilə bir çox oxşarlıqları olsa da, bəzi fərqlər də müşahidə edilmişdir. Xüsusilə, Merkurinin səthində daha əvvəl aşkar edilməmiş bir mineralın mövcudluğu alimlər arasında maraq doğurur.

Merkuridən gələn parçaların Yer kürəsinə çatması olduqca nadir bir hadisədir. Planetin Günəşə olan yaxınlığı səbəbindən onun səthi son dərəcə ekstremal şəraitlərə malikdir. Merkuridə temperatur orta hesabla 167°C (333°F) təşkil edir və bu səbəbdən insanın və ya kosmik cihazların planetin səthinə enməsi mümkün olmamışdır. Mariner 10 və MESSENGER kimi kosmik gəmilər Merkuriyə yaxın uçuşlar həyata keçirmişdir, hazırda BepiColombo adlı missiya planetə doğru hərəkət edir və 2026-cı ildə Merkuriyə çatması gözlənilir.

Planet alimləri Ben Rider-Stokes və onun komandası Merkuridən gəlmiş ola biləcək meteoritləri araşdırmışdır. Bu meteoritlərdən biri Tunisiyada tapılan "Ksar Ghilane 022", digəri isə Mərakeşdə aşkar edilən "Northwest Africa 15915" adlandırılmışdır. Hər iki meteorit Merkurinin səthindəki mineralogiyaya oxşar xüsusiyyətlərə malikdir. Meteoritlərdə plagioklaz, olivin və piroksen kimi silikat materiallar mövcuddur. Bununla belə, meteoritlərdəki bəzi silikat minerallar və oksigen izotopları Merkuridə aşkar edilmiş materiallarla tam uyğun gəlmir.

Aubrit adlanan minerallar Merkurinin səthində müşahidə edilməmişdir, lakin bu minerallar proto-Merkuri (Merkurinin ilkin forması) dövrünə aid ola bilər. Alimlər hesab edir ki, milyardlarla il əvvəl Merkurinin səthi asteroidlərin təsiri ilə dəyişmiş və bu qədim səth qatı məhv olmuş ola bilər. Ksar Ghilane 022 və Northwest Africa 15915 meteoritləri təxminən 4.5 milyard il yaşı ilə Merkurinin səthinin ən qədim hissələrindən daha yaşlıdır.

BepiColombo missiyasının Merkuriyə çatması ilə bu sirli meteoritlərə uyğun gələn materialların aşkarlanması və Merkurinin qədim səth qatının daha yaxşı başa düşülməsi mümkün ola bilər. Hətta bu meteoritlər Merkuridən gəlməmiş olsa belə, onlar planetin səthi ilə bağlı araşdırmalar üçün mühüm analoq ola bilər.

2
Link kopyalandı

Bir istifadəçi, ChatGPT-ni kalkulyatorda işə salmağı bacarıb! (VİDEO)

0:00 / 0:00