Qara dəliyin partlayışına dair proqnozlar

Massaçusets Texnologiya Universitetinin fizikləri qara dəliyin partlayışının yaxın illərdə baş verə biləcəyini bildiriblər. Alimlər hesab edirlər ki, bu hadisə fizikada inqilab yaradacaq və kainatın tarixini yenidən yazmaq potensialına malikdir. Qara dəliklərin ömrü nadir partlayışlarla sona çatır və bu partlayışlar 100000 ildə bir dəfə baş verir. Lakin yeni araşdırma nəticələri göstərir ki, növbəti partlayış bu və ya növbəti onillikdə baş verə bilər.

İlkin qara dəliyin təsdiqi

Tədqiqatçılar "ilkin qara dəlik" tipli bir obyektin mövcudluğunu təsdiqləmək üçün kosmik və yerüstü rəsədxanaları əvvəlcədən hazırlamağı tövsiyə edirlər. İlkin qara dəliklərin Böyük Partlayışdan sonra bir saniyədən az müddətdə meydana gəldiyi güman edilir. Belə partlayışlar kainatda mövcud olan bütün subatom hissəciklərinin siyahısını təqdim edə bilər. Elektronlar, kvarklar, Hiqqs bozonları və qaranlıq materiya hissəcikləri aşkar edilə bilər.

Qaranlıq kvant elektrodinamikası modeli

Araşdırma zamanı "qaranlıq kvant elektrodinamikası" modeli öyrənilib. Bu, elektromaqnit qarşılıqlı təsirinin fərziyyəvi elektron versiyasını özündə birləşdirir. Standart qara dəliklər elektrik yükü daşımır, lakin ilkin qara dəliklərin kiçik qaranlıq elektrik yükü ilə formalaşa biləcəyi irəli sürülüb. Bu modelə görə, ilkin qara dəlik son partlayışdan əvvəl müvəqqəti sabitlik vəziyyətinə keçməlidir.

Gələcək müşahidələr və ehtimallar

Araşdırma müəllifləri bildiriblər ki, ilkin qara dəliklərin partlayışını 100000 ildən bir deyil, 10 ildən bir müşahidə etmək mümkün ola bilər. "Bu mütləq bu onillikdə baş verməsə də, ehtimal 90%-dir. Artıq bu partlayışları müşahidə etmək üçün texnologiyalara sahib olduğumuza görə, hazır olmalıyıq," deyə Michael Baker qeyd edib.