Linköping Universitetinin alimləri yanıq müalicəsi üçün istifadə edilə bilən innovativ bir gel - 'şpris içində dəri' hazırlayıblar. Bu barədə Day.Az Gazeta.ru-ya istinadən xəbər verir. Tədqiqatın nəticələri Advanced Healthcare Materials (AHM) jurnalında dərc olunub.

Yanıqlar zamanı adətən yalnız dərinin üst qatını - epidermisi köçürürlər. Lakin belə bir köçürmə, dərinin daha dərin və mürəkkəb qatları olan dermanın çatışmazlığı səbəbindən kobud çapıqların yaranmasına gətirib çıxarır. Dermada qan damarları, sinirlər və saç folikulları mövcuddur ki, bunlar dərinin elastikliyi və tam funksionallığı üçün vacibdir.

Dermayı laboratoriyada yaratmaq çətindir, çünki o, müxtəlif strukturlardan ibarətdir. Alimlər yeni bir yanaşma təklif ediblər: bağlayıcı toxuma hüceyrələrini (fibroblastlar) köçürmək, çünki bu hüceyrələr laboratoriyada asanlıqla yetişdirilə bilir və orqanizmin ehtiyaclarına uyğun olaraq müxtəlif hüceyrə növlərinə çevrilə bilər.

Bu məqsədlə hüceyrələr dərinin kollageninə bənzər tərkibdə olan kiçik jelatin toplar üzərində yetişdirilib. Gelin yarada qalmasını təmin etmək üçün alimlər onu hialuron turşusu ilə qarışdırıb və kimyəvi reaksiya vasitəsilə komponentləri birləşdirərək möhkəm və istifadəsi rahat bir material - 'şpris içində dəri' əldə ediblər.

Eksperiment zamanı bu gelin kiçik lövhəcikləri 3D printerdə çap edilib və siçanların dərisinin altına implantasiya edilib. Hüceyrələr uğurla sağ qalıb, yeni derma yaratmaq üçün maddələr istehsal etməyə başlayıb və transplantatlarda qan damarları formalaşıb ki, bu da toxumaların orqanizmdə sağ qalması üçün vacib addımdır.

Alimlərin sözlərinə görə, bu material yanıqlı xəstələrdə tam dərinin bərpası üçün effektiv vasitəyə çevrilə bilər. Lakin yeni metodikanın effektivliyini təsdiqləmək üçün əlavə tədqiqatlara ehtiyac var.