Elm və Kosmos
Alimlərdən yenilik: Beyin çipi daxili nitqi deşifrə edir
16
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizKaliforniyada yerləşən Stenford Universitetinin alimləri iflic olan şəxslərin daxili nitqini deşifrə etmək və səsləndirmək üçün ilk beyin implantını uğurla hazırlayıblar. Bu yenilik, insan beynindəki motor korteksin siqnallarını analiz edərək nitqin bərpasını mümkün edir.
Əvvəllər nitqin bərpası üçün insanın danışmaq istəyi zamanı motor korteksdə yaranan siqnallar istifadə olunurdu. Lakin yeni texnologiya, sadəcə danışmaq haqqında düşünərkən beyin fəaliyyətinin necə olduğunu anlamağa imkan verir. Bu barədə "Cell" jurnalında dərc olunan məqalənin aparıcı müəllifi Erin Kunts öz fikirlərini bölüşüb: "İlk dəfə olaraq, sadəcə danışmaq haqqında düşünəndə beyin fəaliyyətinin necə olduğunu anlaya bildik."
Stenford Universitetinin tədqiqatında iflic olmuş dörd nəfər iştirak edib. Bu şəxslər yalnız göz hərəkətləri ilə ünsiyyət qurmaq imkanına malik idilər. Onların beyninin motor korteksinə xüsusi elektrodlar yerləşdirilib. Süni intellekt modelləri bu elektrodlar vasitəsilə fonemlərə uyğun gələn sinir nümunələrini tanımağı bacarıb və cümlələr yaratmağa nail olub.
Real vaxtda deşifrənin dəqiqliyi 74%-ə çatıb. Universitetin alimi Frenk Uillett bu texnologiyanın gələcəkdə yalnız düşüncələrdən istifadə edərək səlis nitqin bərpasını mümkün edəcəyinə inanır. Bununla yanaşı, düşüncələrin məxfiliyini qorumaq üçün xüsusi parol sistemi hazırlanıb.
Bu mühüm irəliləyiş süni intellekt və nevrologiya sahəsində yeni imkanların başlanğıcı hesab edilir. Gələcəkdə iflic insanların daha müstəqil həyat sürməsinə dəstək ola biləcək bu texnologiya, həmçinin düşüncə ilə idarə olunan cihazların inkişafına yol açacaq.