İlan sancmaları: Qlobal təhlükə

Dünyada hər il ilan sancması səbəbindən 100000 insan həyatını itirir. Bu ölümcül hadisələr ən çox Afrika qitəsində baş verir, burada ilan sancmalarının sayı 300000-ə çatır. İlan sancmalarının müalicəsi üçün effektiv və geniş təsirli zəhər əleyhinə preparat çatışmazlığı ciddi problem olaraq qalır.

Elm adamlarının yeni kəşfi

Texniki Universiteti Danimarka (DTU) alimləri tərəfindən aparılan araşdırmada, alpaka və lama qanından əldə edilən xüsusi nanobodi molekulları ilə 17 ölümcül Afrika ilan növünün zəhərlərinə qarşı müalicə üsulu hazırlanıb. Nanobodilər adi antikorlarla müqayisədə daha kiçik ölçülü və stabildir, bu da onların toxumalara daha sürətli nüfuz etməsinə imkan verir.

DTU-nun Andreas Hougaard Laustsen-Kiel adlı araşdırmaçısı açıqlamasında belə deyib: 'Bu metodla effektiv antikor fraqmentlərini seçib kopyalamaq və daha sonra onları geniş miqyasda, yüksək keyfiyyətlə istehsal etmək mümkündür.'

Nanobodilər niyə önəmlidir?

Nanobodilər həm neurotoksinlərə, həm də sitotoksinlərə qarşı təsirli olmaqla yanaşı, istehsal prosesini daha ucuz və keyfiyyətli edir. Bu yeni yanaşma sayəsində ilan sancmalarının müalicəsi həm daha əlçatan, həm də daha təhlükəsiz ola bilər.

Gələcək perspektivlər

Araşdırmada test edilən ilan növləri əsasən elapid qrupuna aid olsa da, elm adamları viperid qrupuna aid ilanların zəhərlərinə qarşı da oxşar metodla universal zəhər hazırlamağı planlaşdırırlar. Əgər bu iki qrupun zəhərlərinə qarşı preparatlar birləşdirilərsə, insanları daha geniş spektrdə ilan sancmalarından qorumaq mümkün olacaq.

Elm adamlarının bu kəşfi ilan sancmalarının yaratdığı qlobal təhlükəni azaltmaq üçün ümidverici bir addımdır. Bu innovasiya, xüsusilə Afrika kimi yüksək riskli bölgələrdə minlərlə insanın həyatını xilas edə bilər.