Alpha Sentavr A Ulduzunda Yeni Planet Kəşf Edildi - Tech Xəbər

Elm və Kosmos

Alpha Sentavr A Ulduzunda Yeni Planet Kəşf Edildi

11
Link kopyalandı

18

14.08.2025, 09:01

Süni intellekt

Oxumaq vaxt alır?

Məqalələri dinləyə bilərsiz

James Webb Kosmik Teleskopu (JWST) tərəfindən Alpha Sentavr A ulduzunun ətrafında yerləşən yeni bir planetin görüntüsü elm dünyasında böyük maraq doğurub. Bu planet, ulduzun yaşana bilən zonasında - suyun maye halda mövcud ola biləcəyi “ideal” məsafədə yerləşir. Sözügedən planet qaz nəhəngi olub, birbaşa görüntülənmiş ən sıx orbitli planetlərdən biri ola bilər. Alpha Sentavr A, Yer kürəsindən cəmi 4 işıq ili (təxminən 1.4 parsek) məsafədə yerləşən üçlü ulduz sisteminin ən parlaq üzvüdür.

Araşdırmanın nəticələri iki elmi məqalə şəklində "The Astrophysical Journal Letters" jurnalında dərc olunacaq. Əksər ekzoplanetlər birbaşa görüntüləmə vasitəsilə deyil, dolaylı ipucları ilə kəşf edilir. Məsələn, astronomlar, ulduzların cazibə qüvvəsi ilə hərəkət etməsindən yaranan "titrəmələr"i izləyərək Alpha Sentavr sistemində üç başqa planetin mövcudluğunu müəyyən etmişdilər. Lakin bu dəfə araşdırmaçılar, JWST-nin Orta İnfraqırmızı Alətini (MIRI) istifadə edərək Alpha Sentavr A üzərində daha dəqiq müşahidələr aparıblar.

Planetin ulduza çox yaxın məsafədə yerləşməsi onun ulduzun işığı arasında görünməsini çətinləşdirir. Xüsusilə, yaşayış üçün yararlı zona içərisində olan planetlərin kəşfi bu səbəbdən çətinlik yaradır. Bununla belə, Alpha Sentavr sistemi Yer kürəsinə yaxın olduğu üçün JWST kifayət qədər yüksək qətnamə ilə görüntüləmə aparmağa nail olub. MIRI alətinin “koronoqraf” rejimi istifadə edilərək ulduzun işığı filtr edilib və nəticədə planetin görüntüsü əldə olunub.

Araşdırma qrupu planetin görüntüsünü təsdiqləmək üçün bir il ərzində məlumatları dəfələrlə təhlil edib. “Bu görüntünü görən zaman tamamilə heyrətə gəldim. Bir anlıq sakitləşib gördüyüm mənzərəni dərk etməyə çalışdım,” deyə araşdırma qrupunun üzvü, Kaliforniya Texnologiya İnstitutunun astronumu Aniket Sanghi bildirib. Nəticələr dəfələrlə yoxlanılsa da, planetin varlığı dəyişməz qalıb. “Bu görüntünü heç cür inkar edə bilmədik,” deyə Sanghi əlavə edib.

Bu kəşf, ekzoplanetlərin birbaşa görüntülənməsi sahəsində yeni bir mərhələ açır və gələcəkdə digər yaşayış zonasında yerləşən planetlərin də kəşf olunmasına ümid yaradır.

11
Link kopyalandı

Bir istifadəçi, ChatGPT-ni kalkulyatorda işə salmağı bacarıb! (VİDEO)