Elm və Kosmos
AMORE6: Təmiz qalaktikanın kəşfi
19
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizAstronomlar James Webb kosmik teleskopunun köməyi ilə AMORE6 adlanan qalaktikanı aşkar ediblər. Bu qalaktikanın xüsusiyyətləri onun ilkin, “təmiz” qalaktika olduğunu göstərir. AMORE6-da helium və hidrogendən ağır heç bir kimyəvi element yoxdur, yəni metal bolluğu sıfırdır. Bu kəşf Böyük partlayış nəzəriyyəsini təsdiqləyərək kainatın yaranması və təkamülünü daha yaxşı anlamağa imkan verir.
Böyük Partlayışdan Sonra İlk Elementlər
Böyük partlayış zamanı kainat sürətlə genişlənərək ilk kimyəvi elementləri - hidrogen, helium və az miqdarda litiumu yaratdı. Daha ağır elementlər isə sonradan ulduzların daxilində meydana gəldi. Metal bolluğu sıfır olan ilk ulduzlar supernova kimi partlayaraq kosmosa ağır elementləri yaydılar. Bu elementlər sonradan qalaktikalarda birləşərək ulduzların və planetlərin yaranmasına səbəb oldu.
AMORE6 Qalaktikasının Xüsusiyyətləri
AMORE6 qalaktikası Böyük partlayışdan təxminən 900 milyon - 1 milyard il sonra mövcud olub. Onun işığı bizə 13 milyard il yol qət edərək çatıb. Qalaktika kompakt quruluşa malikdir və nisbətən az sayda ulduzlara sahibdir. Astronomların fikrincə, bu xüsusiyyətlər metallardan məhrum ilkin mühitdə ulduzların yaranma prosesinə uyğundur.
Nəzəriyyəyə Təsdiq
Astronomlar uzun müddətdir ki, erkən qalaktikaların müasir qalaktikalardan fərqli şəraitdə formalaşdığını güman edirdilər. AMORE6-nın metal bolluğunun sıfır olması bu fərziyyəni birbaşa təsdiqləyir. Lakin bu kəşfin tam təsdiqi üçün daha ətraflı müşahidələrə ehtiyac var. Alimlərin dediyinə görə, bu qalaktika Böyük partlayış nəzəriyyəsini dəstəkləyən əhəmiyyətli bir sübutdur.
Gələcək Araşdırmalar
AMORE6 qalaktikasının kəşfi kosmoloji modellərin daha da təkmilləşdirilməsi üçün yeni imkanlar yaradır. Alimlər daha detallı tədqiqatlar apararaq kainatın təkamülünü daha dərindən öyrənməyi planlaşdırırlar. Bu, erkən qalaktikaların xüsusiyyətlərini və onların formalaşma prosesini daha dəqiq anlamağa kömək edəcək.