Appenin ayıları niyə daha sakitləşir?

İnsan və Təbiət: Appenin Ayıları

İtaliyanın Appenin bölgəsindəki ayılar (Ursus arctos marsicanus) min illərdir ki, insan məskənlərinin yaxınlığında yaşayır. Son araşdırmalar göstərir ki, bu ayılar genetik olaraq digər ayılara nisbətən daha az aqressivdir. Bu dəyişikliklər insanın təbiətə təsirini açıq şəkildə nümayiş etdirir.

Tarixi Ayrılma və İzolyasiya

Araşdırmalara görə, Appenin ayıları təxminən 2000-3000 il əvvəl Avropadakı digər ayılardan ayrılıb. Onlar uzun müddət izolyasiya olunmuş vəziyyətdə yaşayıblar, lakin insan məskənlərinə yaxınlıq bu populyasiyanın genetik müxtəlifliyini azaldıb. Ayıların yaşadığı bölgədə kənd təsərrüfatının genişlənməsi və insan sıxlığının artması onların populyasiyasını kiçildib.

Genetik Dəyişikliklər və Aqressivlik

Tədqiqatçılar ayıların genomunu araşdıraraq, onları Slovakiya və ABŞ-dakı digər ayı populyasiyaları ilə müqayisə ediblər. Nəticələr göstərib ki, Appenin ayılarında yaxın qohumlar arasında cütləşmə (inbreeding) daha çox baş verir və genetik müxtəliflik azdır. Ən maraqlısı isə, bu ayılarda aqressivliklə əlaqəli genlərin seçici dəyişikliklər göstərməsidir. Tədqiqatçı Giulia Fabbri bildirib ki, bu genetik dəyişikliklər insanın təsirindən qaynaqlanır.

İnsan Faktoru və Seçici Təsir

Araşdırmaya görə, insanlar daha aqressiv ayıları öldürərək genetik olaraq daha sakit davranış nümunələrinin yayılmasına səbəb olublar. Bu, həm ayıların sayının azalmasına, həm də insanlarla ayılar arasında daha az konfliktli münasibətlərin yaranmasına gətirib çıxarıb. Tədqiqatçılar qeyd edir ki, bu, insanın təbiətə təsirinin birbaşa sübutudur.

Geniş Perspektiv: Digər Vəhşi Heyvanlar

Bu dəyişikliklər yalnız ayılarla məhdudlaşmır. Qeyd olunur ki, bir çox vəhşi heyvanlar insanla yaxınlıqda yaşamağa uyğunlaşır, bəzən isə sürətli genetik dəyişikliklərə məruz qalır. Bu, təbiətdə sürətli təkamül adlandırıla biləcək bir prosesdir.

Appenin ayılarının hekayəsi, insanın təbiətə təsirinin həm müsbət, həm də mənfi tərəflərini göstərir. Bu dəyişikliklər ekosistemin incə tarazlığını bir daha xatırladır.