Arktikada İlk Dəfə: Rekord Dərinlikdə Qaz Hidratları Tapıldı

Rekord Dərinlikdə Qaz Hidratları Tapıldı

Arktikanın dərinliklərində aparılan araşdırmalar zamanı elm adamları təəccüblü bir kəşfə imza atıblar. Freya Hidrat Təpələri adlandırılan bu qaz hidrat soyuq sızmaları, 3640 metr dərinlikdə, Molloy silsiləsi yaxınlığında, Qrenlandiya sahillərində yerləşir. Bu, indiyə qədər aşkar edilmiş ən dərin qaz hidrat sızmasıdır.

Rekord Qaz Fləri

Tədqiqat qrupu, həmçinin, 3300 metr yüksəklikdə bir metan qaz fləri müşahidə edib. Bu da öz növbəsində rekord göstərici hesab olunur. Tədqiqatın rəhbəri, İtaliyanın Ca’ Foscari Universitetindən geoloq Giuliana Panieri, kəşfi belə dəyərləndirib: 'Biz həm geoloji, həm də bioloji baxımdan zəngin olan ultra-dərin bir sistem tapdıq. Bu kəşf Arktika dərin dəniz ekosistemləri və karbon dövranı haqqında anlayışlarımızı yenidən yazır.'

Soyuq Sızmalar və Onların Xüsusiyyətləri

Freya Hidrat Təpələri qaz hidrat soyuq sızmalarıdır. Bu sızmalar, dəniz dibindəki çatlar vasitəsilə karbohidrogenlərlə zəngin mayelərin sızdığı yerlərdir. Hidrotermal sızmalarla oxşarlıqları olsa da, soyuq sızmalar nisbətən daha soyuq olur və daha uzun müddət davam edir. Bundan əvvəl alimlər belə sızmaların maksimum 2000 metr dərinliyə qədər sabit qala biləcəyini düşünürdülər. Lakin Freya Təpələri bu nəzəriyyəni alt-üst edərək, qaz hidratlarının daha böyük dərinliklərdə də mövcud ola biləcəyini sübut edib.

Günəşsiz Həyat

Freya Təpələri ətrafında həyat da diqqət çəkir. Araşdırma zamanı kimyəvi maddələrlə qidalanan tubeworm, ilbiz və amfipod kimi mikroskopik canlıların zəngin icmaları aşkar edilib. Bu canlıların hidrotermal sızmalar ətrafında yaşayan növlərlə bioloji əlaqələri olduğu müəyyən olunub. Bu əlaqələr gələcəkdə dəniz mühitinin qorunması üçün vacib ola bilər.

Miosen Dövrünə Aid Süxurlar

Araşdırma qrupu, çat ətrafından götürülən termogen qaz və xam nefti analiz edərək, bu süxurların 5-23 milyon il əvvəlki Miosen dövrünə aid olduğunu müəyyən edib. Lakin təpələrin bu gün də formalaşdığı, sabitliyini itirdiyi və çökmə proseslərinin davam etdiyi qeyd olunur. Alimlər bu regionu 'geologiya və biologiyanın qarşılıqlı təsirini öyrənmək üçün ultra-dərin təbii laboratoriya' adlandırırlar.

Freya Təpələri həm geoloji, həm də bioloji baxımdan Arktikanın hələ də nə qədər sirli və tədqiq edilməmiş bir region olduğunu göstərir. Bu kəşf, həm elmi anlayışlarımızı genişləndirir, həm də ekosistemlərin qorunması üçün yeni imkanlar açır.