Elm və Kosmos
Beyin şişlərində bakteriyalar: müalicəni tam dəyişə bilərmi?
27
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizBeyin şişlərində bakteriyalar tapıldı
İsrailin Weizmann Elm İnstitutu tərəfindən aparılan araşdırma, beyin şişlərində müxtəlif bakteriyaların olduğunu üzə çıxardı. Bu bakteriyalar, şişlərin müalicəsinə təsir edə bilər və xəstələrin həyat müddətini dəyişdirə bilər. Araşdırma nəticələri Böyük Britaniyanın "Nature Cancer" jurnalında yayımlanıb.
Araşdırma qrupu yüzlərlə beyin şiş nümunəsini analiz edərək, beynin uzun müddət "steril mühit" kimi qəbul edildiyi fikrini rədd etdi. Şişlərdə müxtəlif bakteriyaların "məskunlaşdığı" və bu bakteriyaların miqdarı ilə xəstələrin həyat müddəti arasında əlaqə olduğu aşkarlandı. Məsələn, beyin metastazlarında bakteriyaların sayı və növləri ilkin şişlərə nisbətən daha çoxdur. Xəstəlikdən bir il ərzində dünyasını dəyişən xəstələrin şişlərindəki bakteriya müxtəlifliyi, daha uzun yaşayan xəstələrdən nəzərəçarpacaq dərəcədə yüksəkdir.
Bakteriyalar şiş hüceyrələrində və immun hüceyrələrdə
Araşdırmada 322 glioblastoma və beyin metastaz nümunəsi analiz edilib. Məlum olub ki, bakteriyalar həm xərçəng hüceyrələrinin daxilində, həm də ətrafdakı immun hüceyrələrdə mövcuddur. Müxtəlif şiş növləri fərqli bakteriya qruplarını daşıyır. Maraqlıdır ki, bəzi bakteriyalar ilkin şişdən metastaz yolu ilə beyinə keçə bilir.
Beyinin müxtəlif bölgələrində bakteriya fərqliliyi
Araşdırma, bakteriyaların beyin şişlərində yerləşməsinin beyinin bölgələrinə görə dəyişdiyini göstərdi. Beyinin arxa hissəsindəki şişlərdə bakteriyalar daha çox və müxtəlifdir, ön hissədəki şişlərdə isə bu göstəricilər daha aşağıdır. Alimlər bu fərqin beyinin müxtəlif bölgələrindəki qan dövranı və metabolik mühitlə əlaqəli ola biləcəyini düşünür.
Bakteriyalar kimyəvi müalicəyə təsir edir
Araşdırma qrupu glioblastoma şişlərindən 30 növ bakteriya izolyasiya edərək laboratoriyada testlər aparıb. Bu bakteriyaların ifraz etdiyi maddələr, kimyəvi müalicə üçün istifadə olunan temozolomid dərmanının təsirini ya gücləndirir, ya da zəiflədir. Xüsusilə Bacillus bakteriyalarının ifraz etdiyi maddələr, xərçəng hüceyrələrində kimyaterapiyaya qarşı müqavimət yarada bilir.
Yeni perspektivlər
Weizmann Elm İnstitutu alimləri bildirir ki, şişlərdə bakteriyaların mövcudluğu, xərçəngin inkişafı və metastaz prosesində onların aktiv iştirak etdiyini göstərə bilər. Bu kəşf, bakteriyaların şiş mühitindəki rolunu daha dərindən öyrənmək üçün yeni imkanlar açır. Eyni zamanda, bu məlumatlar gələcək müalicə metodlarının inkişafına töhfə verə bilər.
Araşdırma, beyin şişlərinin müalicəsində bakteriyaların nəzərə alınması və onların təsir mexanizmlərinin daha yaxşı başa düşülməsi üçün yeni bir yol açır.