Noyabr ayında Bitcoin bazarında tarixi çöküş

Bitcoin, noyabr ayında dəyərinin 25%-ni itirərək 2025-ci ilin ən böyük bazar çöküşünə şahidlik edir. Bu, 2022-ci ildə Terra/Luna böhranından sonra kriptovalyuta bazarında ən pis ay hesab olunur. O zaman Terra/Luna-nın çöküşü 35 milyard avro itkiyə səbəb olmuşdu və FTX kimi iri kripto birjalarının iflası ilə nəticələnmişdi.

Bazarda ümumi vəziyyət

Bitcoinin qiyməti bu ay ərzində 80000 dollar həddinə qədər düşsə də, Avropa bazarlarının bağlanışında 83000 dollarda sabit qaldı. Ether, XRP və Solana kimi digər kriptovalyutalar da ikirəqəmli faizlərlə dəyər itirib. Ether 20%, XRP 9% və Solana 12% azalma yaşayıb. Satışların intensivləşməsi nəticəsində son 24 saat ərzində 2 milyard dollarlıq mövqelər bağlanıb.

Analitiklərin fikirləri

Kripto bazarlarında tez-tez qiymət dalğalanmaları müşahidə olunsa da, analitiklər bu dəfə bazarın sürətlə inamını itirdiyini bildirirlər. Manuel Pinto, 'Bu volatilite adi haldır, amma bu dəfə bazarın inamının sürətlə azalması diqqət çəkir,' deyə qeyd edib.

2025-ci ilin ümumi mənzərəsi

Oktyabr ayından bəri bazar kapitalizasiyası 1.5 trilyon dollar azalıb və 3 trilyon dollardan aşağı düşüb. ABŞ-da fəaliyyət göstərən 12 bitcoin ETF fondları 903 milyon dollarlıq rekord çıxışlar yaşayıb. BlackRock-a məxsus iShares Bitcoin Trust fondu təkcə bir gündə 355 milyon dollar itirib.

İnsanların təsirləri və gələcək narahatlıqlar

Kripto bazarının çöküşü yalnız investorları deyil, həm də bu sahədə çalışan şirkətləri ciddi şəkildə təsir edib. Strategy adlı bitcoin əsaslı proqram təminatı şirkəti, il ərzində 40%-dən çox dəyər itirərək oktyabr 2024 səviyyələrinə enib. Şirkətin qurucusu Michael Saylor-un yüksək riskli strategiyası artıq investorlar tərəfindən sorğulanmaqdadır.

Kripto bazarının bu vəziyyəti investorların riskdən qaçmasına, ənənəvi bazarlara yönəlməsinə və daha sabit aktivlərə üstünlük verməsinə səbəb olub. ABŞ Federal Ehtiyat Sistemi tərəfindən faizlərin endirilməsi ilə bağlı qeyri-müəyyənlik isə bazarda əlavə gərginlik yaradır.

Kriptovalyuta bazarının gələcəyi ilə bağlı narahatlıqlar artmaqdadır. Terra/Luna böhranından sonra yaranan etimadsızlıq hələ də investorların yaddaşında qalır və bu, bazarın bərpa prosesini daha da çətinləşdirir.