Elm və Kosmos
Bitki yağı ilə gümüşün elektron tullantılardan alınması
2
Süni İntellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizFinlandiyada Alimlər Yeni Gümüş Bərpa Metodu Tapıblar
Finlandiyalı alimlər elektron tullantılardan gümüş çıxarılmasının ekoloji üsulunu kəşf ediblər. Helsinki və Jyväskylä Universitetlərinin tədqiqatçıları bitki yağı və hidrogen peroksid kimi adi mətbəx maddələrindən istifadə edərək bu prosesi həyata keçiriblər. Bu metod, kimyəvi mühəndislik sahəsində nüfuzlu "Chemical Engineering Journal" jurnalında dərc olunub və elektron tullantılardan qiymətli metalları bərpa etmə sahəsində inqilabi bir addım hesab olunur.
Metod Necə İşləyir?
Bu texnologiya bitki yağlarında olan yağ turşularını hidrogen peroksid ilə birləşdirir. Qarışıq bir qədər qızdırıldıqda, bu, köhnə dövrə lövhələri, naqillər və ya klaviatura konnektorlarından gümüşü təhlükəsiz şəkildə həll edir. Daha sonra etil asetat kimi toksik olmayan sənaye həlledicilərindən istifadə edərək gümüş bərk formada bərpa edilir. Ənənəvi üsullardan fərqli olaraq, bu metod sərt turşular və ya sianid əsaslı məhlullardan istifadə etmir. Nəticədə, toksik tullantılar və hava çirklənməsi kimi problemlərdən qaçılır.
Niyə Gümüşün Tullantılardan Bərpası Vacibdir?
Gümüş gündəlik istifadə etdiyimiz cihazlarda, məsələn, telefonlar, günəş panelləri, elektrik avtomobilləri və tibbi texnologiyalarda mühüm rol oynayır. Lakin onun yalnız kiçik bir hissəsi - təxminən 20%-i təkrar emal olunur. Tələb artdıqca və təbii resurslar azaldıqca, gümüşün təmiz yollarla bərpası zərurətə çevrilir. Son 25 ildə gümüşün qiyməti altı dəfə artıb, eyni zamanda təchizat geridə qalıb. Bu isə elektron tullantılarını qiymətli metalların "qızıl mədəni" halına gətirir.
Texnologiyanın Gələcəyi
Bu metod yalnız gümüşü bərpa etməklə kifayətlənmir, həm də digər metalların toxunulmaz qalmasını təmin edir. Tədqiqatçılar kompüter modellərindən istifadə edərək yağ turşularının gümüş ionları ilə necə qarşılıqlı təsir etdiyini öyrəniblər. Proses gümüşü sabitləşdirir və işıq və sadə həlledicilər vasitəsilə bərpanı mümkün edir. Bu texnologiya həm də kimyəvi tullantılar yaratmır, yüksək maliyyət tələb etmir və çox seçici bir yanaşma sərgiləyir.
Nəticə: Gümüş Bərpası Daha Yaxın Ola bilər
Bu yeni tədqiqat elektron tullantılardan gümüşü təhlükəsiz şəkildə bərpa etməyə imkan verən kiçik miqyaslı və hətta ev şəraitində istifadə oluna bilən sistemlərə doğru bir addım ola bilər. Bu metod təkcə ətraf mühitin qorunmasını təmin etmir, həm də istehsalçıların əməliyyat xərclərini azaltmağa kömək edir. Gümüşün təkrar istifadəsi daha təmiz enerji və daha az mədən resurslarına ehtiyac anlamına gəlir.