Britaniya SPhotonix startapının 5D yaddaşı: İnnovasiya dünyasını dəyişəcəkmi?

Britaniya startapı tarixi texnologiya təqdim edir

Britaniya startapı SPhotonix, 2024-cü ildə Southampton Universitetinin araşdırmalarından doğmuş bir şirkət, '5D yaddaş' adlanan texnologiyanı laboratoriyadan real dünyaya çıxarmağa hazırlaşır. Şirkət, məlumatları saxlayan yüksək davamlılıq və unikal dizayn xüsusiyyətləri ilə seçilən şüşə disklər hazırlayıb.

Texnologiyanın mahiyyəti

Bu disklər əridilmiş kvars şüşəsindən hazırlanır və məlumatlar femtosekund lazer vasitəsilə yazılır. Məlumatlar beş ölçüdə kodlanır: üç məkan koordinatı, həmçinin strukturların istiqaməti və intensivliyi. Oxuma prosesi polarizə edilmiş işıqdan istifadə edərək optik üsulla həyata keçirilir.

Məlumatların saxlanma gücü

SPhotonix-in iddiasına görə, diametri təxminən 12.7 santimetr olan bir şüşə disk 360 TB-a qədər məlumat saxlaya bilər. Üstəlik, bu disklər 13.8 milyard il davamlılıq təmin edir, yəni təxminən kainatın yaşı qədər. Şüşə disklərin saxlanılması enerji tələb etmir və məlumatlar 'hava boşluğu'nda qorunur. Bu, texnologiyanı arxivlər və ehtiyat nüsxələr üçün xüsusilə cəlbedici edir.

Mövcud məhdudiyyətlər

Texnologiyanın hazırkı sürət göstəriciləri hələ ki, ənənəvi arxiv texnologiyalarından geri qalır. Prototiplər məlumatları təxminən 4 MB/s sürətlə yazır və 30 MB/s sürətlə oxuyur. Lakin SPhotonix, 3-4 il ərzində bu sürətlərin 500 MB/s-ə qədər artırılacağını bildirir.

Qiymət və gələcək planlar

Başlanğıcda texnologiyanın qiyməti yüksəkdir: yazma sistemi üçün təxminən 30000 dollar, oxuma cihazı üçün isə 6000 dollar tələb olunur. Şirkət, oxuma cihazının kommersiya versiyasını təxminən bir yarım il ərzində bazara çıxarmağı planlaşdırır.

İnvestisiya və inkişaf

SPhotonix indiyədək 4.5 milyon dollar investisiya cəlb edib və texnologiyanın TRL 5-dən TRL 6 səviyyəsinə keçidi üzərində çalışır. Bu, laboratoriya testlərindən real istifadə şəraitində tətbiqə keçidi ifadə edir.

İnsan təsiri

Bu texnologiya məlumat saxlama sahəsində inqilab yarada bilər. Arxivlər, kitabxanalar və hətta şəxsi ehtiyat nüsxələr üçün '5D yaddaş' yeni bir dövrün başlanğıcı ola bilər. Məlumatların milyardlarla il saxlanılması insanların tarix və mədəniyyət mirasını qorumaq üçün misilsiz imkanlar yaradır.