Elm və Kosmos
Centaur raket mərhələsinin çətin ilk illəri
34
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizCentaur mərhələsinin tarixi və başlanğıcı
Centaur raket mərhələsi, United Launch Alliance tərəfindən Vulcan raketinin bir hissəsi kimi təqdim olundu və ilk dəfə yanvarın 8-də Peregrine eniş aparatını Aya istiqamətləndirmək üçün istifadə edildi. Hərçənd eniş aparatı uğursuzluqla üzləşdi, Vulcan raketi və onun Centaur V mərhələsi öz vəzifəsini mükəmməl şəkildə yerinə yetirdi. Centaur V, 60 ildən çoxdur ki, istifadədə olan Centaur mərhələsinin genişləndirilmiş versiyasıdır və bu mərhələ artıq 271-ci uçuşunu həyata keçirmişdir.
Yüksək enerji ilə çalışan mərhələlərin inkişafı
1950-ci illərdə ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri yüksək enerji ilə çalışan mərhələlərin inkişafına maraq göstərdi. Bu mərhələlər, səmt dəyişdirici orbitlərə və ya planetlərarası missiyalara kosmik aparatları yerləşdirmək üçün vacib idi. Hidrogen və oksigen birləşməsi ən yüksək spesifik impuls təklif edirdi, lakin maye hidrogenin istehsalı və saxlanması ciddi texniki çətinliklər yaradırdı. Lockheed Skunk Works, bu problemlərin həlli üçün Suntan layihəsi çərçivəsində böyük irəliləyişlər əldə etdi.
Centaur və Saturn raketlərinin müqayisəsi
Centaur mərhələsi Atlas raketi üçün nəzərdə tutulmuş yüngül və təzyiqli bir quruluş idi. Saturn I raketi isə daha fərqli bir dizayn fəlsəfəsinə əsaslanırdı. Centaur mərhələsinin inkişafı zamanı NASA-nın Marshall Mərkəzi ilə ciddi fikir ayrılıqları oldu. Von Braun, Centaur layihəsinin uğursuzluqlarına görə layihəni ləğv etməyi belə təklif etmişdi.
Gecikmələrin planetlərarası missiyalara təsiri
Centaur mərhələsinin inkişafındakı gecikmələr NASA-nın Mariner seriyasındakı missiyalara mənfi təsir göstərdi. Bunun nəticəsində daha kiçik və daha az güclü Atlas-Agena mərhələsi ilə ilk uğurlu planetlərarası missiya olan Mariner 2 həyata keçirildi. Lakin Centaur mərhələsinin tam hazır olması ilə Mariner 6 və digər missiyalar daha ağır kosmik aparatlarla həyata keçirilməyə başladı.
Centaur mərhələsinin uğuru
Centaur layihəsinin NASA Lewis Mərkəzinə verilməsi inkişafda mühüm dönüş nöqtəsi oldu. İlk uğurlu Atlas-Centaur buraxılışı 1963-cü ildə həyata keçirildi və daha sonra Surveyor eniş aparatları, Mariner və Pioneer missiyaları kimi mühüm kosmik layihələrdə istifadə edildi. Bugünkü Centaur V mərhələsi əvvəlki modellərdən dörd dəfə çox yanacaq daşıyır və hələ də təzyiqli tank texnologiyası ilə hazırlanır.
Centaur mərhələsi, ilk çətinliklərə baxmayaraq, kosmik tədqiqat tarixində mühüm bir yer tutaraq ABŞ-ın kosmik uğurlarının əsas hissəsinə çevrildi.