NASA-nın Dawn Missiyası: Cerenin Keçmişdəki Enerji Mənbəyi

Ceren, Mars və Yupiter arasında yerləşən cırtdan planet, keçmişdə həyat üçün uyğun şərait yarada bilən kimyəvi enerji mənbəyi ilə diqqət çəkir. NASA-nın 2018-ci ildə tamamlanan Dawn missiyasının məlumatları əsasında alimlər, Cerenin 2,5 milyard il əvvəlki vəziyyətini detallı şəkildə modelləşdiriblər.

Həyat üçün Lazım Olan Şərtlərin Aşkar Edilməsi

Daha əvvəlki tədqiqatlarda Cerenin səthində işığı əks etdirən duz yataqları, üzvi karbon molekulları və səthin altında böyük bir duzlu su rezervuarı olduğu müəyyən edilmişdi. Lakin alimlər, planetin tamamilə yaşanabilir olması üçün enerji mənbəyinin də lazım olduğunu vurğulayırdılar. Yeni modellər göstərir ki, Cerenin nüvəsindəki metamorfozlaşmış süxurlardan ayrılan qazlar və radioaktiv elementlərin parçalanması nəticəsində yaranan istilik, isti su üçün davamlı enerji təmin edə bilib.

Keçmişdə Potensial Yaşanabilirlik

Alimlərin hesablamalarına görə, Cerenin bu xüsusiyyətləri yalnız formalaşmasından sonrakı ilk bir milyard il ərzində aktiv olub. Bununla belə, bu tapıntılar, Günəş sistemimizin digər su ilə zəngin obyektlərinin də bir zamanlar yaşanabilir ola biləcəyini göstərir. Ceren, Saturnun Enceladus və Yupiterin Io peyklərindən fərqli olaraq, cazibə qüvvəsi ilə istilik yaratma xüsusiyyətinə malik deyil.

Tədqiqatın Əhəmiyyəti

Bu tədqiqat, astrobiologiya sahəsində yeni istiqamətlər təklif edir. Alimlər, artıq cazibə istiliyinə malik olmayan, lakin su ilə zəngin olan digər obyektlərin də araşdırılmasının vacibliyini vurğulayırlar. Bu tapıntılar, Günəş sistemimizin sərhədləri daxilində həyatın izlərini axtarmaq üçün yeni imkanlar yaradır.

Tədqiqatın nəticələri nüfuzlu "Science Advances" jurnalında nəşr olunmuşdur.