Chandrayaan-3 missiyasının uğurları

Hindistanın Kosmik Araşdırmalar Təşkilatı (ISRO) tərəfindən 2023-cü ilin iyul ayında buraxılan Chandrayaan-3 missiyası bir daha diqqət mərkəzinə düşüb. Missiya, noyabrın 6-da və 11-də Ayın yaxınlığından iki uğurlu keçid həyata keçirib. Bu keçidlər, missiyanın əsas məqsədi olan Ay səthinə enişdən sonra əlavə məlumatlar və texnoloji təcrübələr təqdim edir.

Missiyanın tarixi uğuru

Chandrayaan-3 missiyası 2023-cü ilin avqust ayında Ayın Cənub qütbünə uğurlu eniş edərək Hindistanı dünyada bu bölgəyə eniş edən ilk ölkə etdi. Missiyanın əsas komponentləri Vikram lander, Pragyan rover və orbitdə çalışan itələyici moduldan ibarət idi. Bu modul, Ay orbitində 100 kilometr hündürlükdə lander və roveri daşıyaraq eniş əməliyyatlarını başlatmışdı.

İtələyici modulun davamlı fəaliyyəti

İtələyici modulun ömrü əvvəlcə altı ay olaraq planlaşdırılsa da, iki ildən sonra belə fəaliyyətini davam etdirir. Modulun noyabrın 6-da Ayın səthindən 3740 kilometr, noyabrın 11-də isə 4537 kilometr məsafədən keçidi, ISRO-nun Ay və Yerin cazibə sahələrinin qarşılıqlı təsirini daha yaxşı başa düşməsinə imkan yaratdı. Bu keçidlər həm də kosmik uçuş dinamikası sahəsində mühüm təcrübələr təqdim etdi.

Texnoloji və elmi nəticələr

ISRO mütəxəssisləri keçid zamanı modulun trayektoriyasını diqqətlə izləyiblər. Modulda quraşdırılmış sensorlar vasitəsilə əldə edilən məlumatlar, gələcək Ay missiyaları və hətta ekzoplanet tədqiqatları üçün əhəmiyyətli ola bilər. Xüsusilə SHAPE adlı cihaz, Yerin yaxın infraqırmızı dalğa uzunluqlarında spektral və polarimetrik ölçmələr aparıb.

İnsan missiyalarına hazırlıq

Chandrayaan-3 missiyası çərçivəsində aparılan 'Hop Eksperimenti' də gələcək missiyalara hazırlıq üçün mühüm addım oldu. Bu testdə Vikram lander mühərriklərini işə salaraq yeni bir mövqeyə keçdi. Bu uğur, Hindistanın Ay səthindən nümunələr götürməyi planlaşdırdığı Chandrayaan-4 missiyasına dəstək verəcək.

Hindistanın Ayda rolu

Bu missiyalar Hindistanın Ay tədqiqatında elmi və texnoloji üstünlüyünü nümayiş etdirir. ISRO-nun Ay proqramına yatırımları, ölkəni gələcəkdə Ay iqtisadiyyatında və beynəlxalq Ay idarəçiliyində mühüm rol oynamağa hazırlayır.