Çin kosmik tədqiqat sahəsində daha bir mühüm addım atdı. Ölkənin ilk insanlı Ay modulu olan Lanyue, mühərriklərinin ilk bağlı testini uğurla tamamladı. Bu tarixi hadisə 6 avqust 2025-ci ildə Çinin şimalındakı Hebei əyalətində baş verdi və test cəmi 30 saniyə davam etdi. Test zamanı eniş, istiqamətlənmə, idarəetmə və mühərriklərin söndürülməsi kimi əsas sistemlərin inteqrasiyası və performansı sınaqdan keçirildi. Bu mərhələ Ay missiyası üçün kritik əhəmiyyət daşıyır.

Çinin İnsanlı Kosmik Uçuşlar Agentliyi (CMSA) tərəfindən hazırlanan Ay modulu, bu testlə insanlı kosmik uçuşlar üçün nəzərdə tutulan standartlara uyğunluğunu nümayiş etdirdi. Çinin Kosmik Tədqiqatlar Akademiyasından (CASC) Huang Zhen, verdiyi müsahibədə bildirib: "Astronavtların Ay səthinə problemsiz eniş etməsi üçün modulumuzun yastıqlama və performansı yüksək standartlara cavab verməlidir. Hər bir çəki elementi bir neçə funksiyada rol oynamalıdır, buna görə inteqrasiya olunmuş dizayn və yüngül konstruksiyada mükəmməlliyə nail olmalıyıq."

Lanyue modulu iki bölmədən ibarətdir: aşağıda yerləşən mühərrik bölməsi və yuxarıda yerləşən insanlı modul. Bu dizayn ABŞ-ın Apollo proqramında istifadə olunan Ay modulu ilə oxşardır. "Lanyue" adı Çin dilində "Ayı qucaqlamaq" mənasını verir. Modul iki taikonavtı (Çin astronavtları) Ay səthinə aparmaq və orada qısa müddətli qalma üçün baza funksiyasını yerinə yetirmək qabiliyyətinə malikdir.

Modulun eniş konfiqurasiyası Çinin uğurlu Chang’e-5 və Chang’e-6 nümunə qaytarma missiyalarına bənzəyir. Lakin Lanyue modulu mühərrik bölməsini Ay səthinə endirəcək, orbitdə park etməyəcək. Modul, həmçinin xarici divarına qoşulmuş rover (Ayda hərəkət etmək üçün nəzərdə tutulmuş cihaz) daşıyacaq.

Çin astronavtlarını Ay səthinə və oradan geri gətirmək üçün Mengzhou ("arzu gəmisi") adlı bir komanda modulu istifadə ediləcək. Lanyue modulu Ay səthinə təxminən 26.000 kiloqram kütlə endirəcək. Müqayisə üçün, ABŞ-ın Apollo proqramında istifadə olunan Ay modulu 10.330 kiloqram kütlə endirirdi. SpaceX şirkətinin HLS Starship sistemi isə Ay səthinə 100.000 kiloqram kütlə endirmə qabiliyyətinə malikdir. Çinin Long March-10 ağır raketi, 2027-ci ildə ilk uçuşunu həyata keçirməsi planlaşdırılan və 2030-cu illərin əvvəllərində baş tutacaq ilk insanlı Ay missiyalarında mühüm rol oynayacaq.

Çin kosmik tədqiqat sahəsində əldə etdiyi uğurlarla diqqət çəkir. Ölkənin Chang’e Ay proqramı böyük müvəffəqiyyətlər qazanıb və 2026-cı ildə Chang’e-7 Ay səthi tədqiqat missiyası ilə davam edəcək. Çin həmçinin 2020-2021-ci illərdə Tianwen-1 Mars orbiteri, landeri və rover missiyasını uğurla həyata keçirib və 2028-ci ildə Tianwen-3 nümunə qaytarma missiyasını planlaşdırır. Bundan əlavə, Çin 2023-cü ildə Tianwen-2 asteroid nümunə qaytarma və komet görüş missiyasını da başlatdı.

Eyni zamanda, Çinin özəl kosmik şirkəti Space Epoch, bu il su üzərində ilk uğurlu raket enişini həyata keçirib. Yer orbitində isə Çin Tiangong kosmik stansiyasında insanlı mövcudluğunu davam etdirir. 2026-cı ildə Çinin Hubble Kosmik Teleskopuna cavabı olan Xuntian teleskopunun buraxılması gözlənilir. Xuntian teleskopu Tiangong stansiyası ilə birgə işləyərək təmir və yeniləmə üçün əlçatan olacaq.

Çin kosmik uçuş sahəsində sıx bir dövr yaşayır. Lanyue modulunun Ay səthinə gedən yolu hələ uzun olsa da, növbəti onillikdə bu prosesi izləmək olduqca maraqlı olacaq.