Süni intellekt fizikanı necə öyrənir?

Çinli alimlər tərəfindən hazırlanan AI-Newton modeli, verilənlərdən fizikanın əsas qanunlarını öyrənmək qabiliyyətinə malikdir. Peking Universitetindən fizik Yan-Qing Ma, bu sistemin insan elmi prosesini təqlid edərək konseptlər və qanunlar yaratdığını bildirir. AI-Newton, əvvəlcə təcrübələrdən məlumat toplayır, sonra isə bu məlumatları analiz edərək yeni qanunlar kəşf edir.

Simulyasiya ilə öyrənmə prosesi

Alimlər AI-Newton-a 46 müxtəlif fizika eksperimenti ilə bağlı verilənlər təqdim ediblər. Bu eksperimentlərdə sərbəst hərəkət edən top və yaylar, obyektlərin toqquşması, titrəmə və pendulum kimi sistemlərin davranışları yer alıb. Simulyator, real dünya məlumatlarını təqlid etmək üçün statistik səhvləri də daxil edib. Məsələn, modelə topun müəyyən vaxtda mövqeyi haqqında məlumat verilib və bu məlumatlardan sürətə dair tənlik yaradılıb. Daha sonra, sürət məlumatını istifadə edərək, topun kütləsini Newtonun ikinci qanunu ilə hesablaya bilib.

AI-Newton-un potensialı

Harvard Universitetindən kompüter mütəxəssisi Keyon Vafa, AI-Newton-un simvolik regresiya adlı metodu istifadə etdiyini açıqlayıb. Bu metod, fiziki fenomenləri ən yaxşı izah edən riyazi tənlikləri tapmağa kömək edir. Vafa, bu yanaşmanın elmi kəşflər üçün ümidverici olduğunu vurğulayır.

Digər süni intellekt modelləri ilə müqayisə

AI-Newton-un yanaşması, əvvəlki süni intellekt modellərindən fərqlənir. Məsələn, 2019-cu ildə İsveçdəki ETH Zurich tədqiqatçıları AI Copernicus adlı model hazırlayıblar. Bu model, Yer müşahidələrindən istifadə edərək planetlərin trayektoriyalarını hesablaya bilib. Lakin, AI Copernicus-un insan müdaxiləsi olmadan bu məlumatları qanunlara çevirmək qabiliyyəti yox idi.

Elm dünyasına təsiri

AI-Newton kimi modellər, elmi araşdırmaların gələcəyini dəyişə bilər. Bu texnologiya, insan müdaxiləsi olmadan yeni qanunlar kəşf etmə potensialına malikdir. Elm adamları, bu sistemlərin daha geniş miqyaslı problemlərin həllində necə istifadə edilə biləcəyini araşdırırlar.

AI-Newton-un fizikanın qanunlarını öyrənməsi, süni intellektin insan düşüncəsinə yaxınlaşdığı bir dövrün başlanğıcı ola bilər.