Çin alimləri elektromobillərin yürüş məsafəsini artırmaq üçün müstəsna xüsusiyyətlərə malik yeni litium-metal batareya hazırlayıblar. Bu batareya 600 Vt·saat/kq enerji sıxlığına malikdir və Tesla-nın ən yaxşı batareyalarının enerji sıxlığından iki dəfə, BYD-nin kütləvi istehsal həllərindən isə təxminən dörd dəfə çoxdur. Üstəlik, batareya yanmır, -60°C temperaturda sabit işləyir və fiziki təsirlərə, məsələn, mismarla deşilməyə tab gətirir. Bu texnologiya elektromobillərin yürüş məsafəsini artırmaqla yanaşı, elektrik təyyarələri və dronlar üçün də yeni imkanlar yarada bilər.

Yeni batareya prototipi ilə dronların ilk sınaq uçuşları uçuş müddətini 2.8 dəfə artırıb. Tədqiqatçılar bildiriblər ki, onlar litium-metal batareyalarının əsas məhdudiyyətlərini, yəni qeyri-sabit və təhlükəli elektroliti aradan qaldıra biliblər. Çinli alimlər solvasiya strukturunu dəyişdirərək onu daha seyrək hala gətiriblər. Optimal duz və həlledici kombinasiyalarını tapmaq üçün alimlər machine learning (maşın öyrənməsi) üsullarından istifadə ediblər. Nəticədə flüor əlavə edilən bir tərkib kəşf olunub ki, bu da elektrolitə yüksək termal davamlılıq qazandırıb.

Hazırlanmış prototip ekstremal şərtlərə tab gətirə bilir: açıq alov, -60°C ekstremal soyuq və mismarlarla deşilmə. Bu testlər adətən batareyaların alışmasına və sıradan çıxmasına səbəb olur. Təcrübələr təsdiqləyib ki, yeni batareya yalnız rekord enerji sıxlığı təmin etmir, həm də istismarının ilkin mərhələlərində sabitlik nümayiş etdirir. Sınaqlar zamanı batareya 90 şarj dövrünə tab gətirib və bu müddətdə göstəricilərdə kritik azalma müşahidə olunmayıb. Bu göstəricilər müasir litium-ion batareyalarının minlərlə dövrünə nisbətdə hələ ki, geridə qalsa da, inkişaf istiqamətini göstərir.

Demo ssenarilərində batareya heç bir deqradasiya əlaməti olmadan 25 tam şarj dövrünə dözə bilib. Tərtibatçılar qeyd edirlər ki, texnologiya hələ prototip mərhələsindədir və seriyalı istehsala çatmaq üçün bir neçə il vaxt tələb olunacaq. Bununla belə, ekspertlər bu batareyanı elektrikli avtomobillərin əsas məhdudiyyətlərindən biri olan yürüş məsafəsi ilə bağlı narahatlığı aradan qaldıra biləcək dönüş nöqtəsi hesab edirlər. Müəlliflər vurğulayıblar ki, “Təhlükəsizliyi yüksək səviyyədə saxlayaraq belə batareyaları miqyaslandıra bilsək, bu, aviasiyada reaktiv mühərrikin meydana çıxması ilə müqayisə oluna biləcək bir inqilab olacaq.”

Bu irəliləyiş həm də strateji əhəmiyyət daşıyır: o, Çini dövlət proqramı olan “Made in China 2025” məqsədlərinə yaxınlaşdırır, burada batareyaların səmərəliliyinin artırılması əsas prioritetlərdən biridir. Tesla, BYD və Çin startapları arasında kəskin rəqabət fonunda məhz bu tip texnologiyalar qlobal bazarda liderliyi müəyyən edə bilər. Hazırda əsas çətinlik batareyanın uzunömürlülüyü olaraq qalır, lakin 600 Vt·saat/kq həddini ən yüksək təhlükəsizlik göstəriciləri ilə aşmaq artıq elektrik nəqliyyatında yeni bir dövrün yaxınlaşdığını göstərir.