Dünyanın ən böyük aysberqi parçalanır

1986-cı ildə Antarktidadan ayrılan və o vaxtdan bəri dünyanın ən böyük buz kütləsi olaraq tanınan A23a aysberqi yenə diqqət mərkəzindədir. Rusiya Kosmos Agentliyi 'Roskosmos' tərəfindən yayımlanan peyk görüntüləri, bu buz nəhənginin son vəziyyətini ortaya qoyur.

Tarixi və hərəkətləri

A23a aysberqi 1986-cı ildə Filxner şelf buzlağının kənarından ayrılaraq 4100 kvadrat kilometr sahəyə malik idi. 30 il boyunca Veddell dənizində hərəkətsiz qalan buz nəhəngi, 2023-cü ilin yazında gözlənilmədən Antarktika yarımadası boyunca hərəkət etməyə başladı. Noyabr ayında isə açıq sularda üzməyə davam edərək şimal istiqamətində irəliləyib. 2025-ci ilin əvvəllərində aysberq Cənubi Georgiyaya yaxınlaşıb.

Parçalanma və ölçü azalması

A23a-nın sahəsi 2023-cü ilin yayında 1000 kvadrat kilometr azalıb, bu isə onun ümumi sahəsinin təxminən 36%-ə bərabərdir. Sentyabr ayında Arktika və Antarktika Elmi-Tədqiqat İnstitutu (AANİİ) aysberqin böyük bir hissəsini itirdiyini və sahəsinin 20% kiçildiyini açıqlayıb.

İnsan və gəmi təhlükəsizliyi

Hazırda aysberq şimal istiqamətində hərəkət etsə də, bəzi parçaları cənub-qərbə doğru sürüklənir. AANİİ-nin mütəxəssisi Polina Soloşçuk bildirib ki, bu parçalar gəmilər üçün təhlükə yaratmır, çünki onlar kifayət qədər böyükdür və radarlarla asanlıqla müəyyən edilir.

İqlimə təsir

Soloşçuk əlavə edib ki, aysberqlərin əriməsi dünya okean səviyyəsinə əhəmiyyətli təsir göstərmir. Bu proses çox yavaş baş verir və qlobal iqlim dəyişikliklərinin daha geniş təsirləri ilə müqayisədə kiçik bir hissə təşkil edir.

Nəticə və gələcək

A23a aysberqi, iqlim dəyişikliyi və buzlaqların davranışına dair vacib bir nümunə olaraq qalır. Onun parçalanması və kiçilməsi, buzlaqların gələcəkdə necə dəyişə biləcəyinə dair elmi araşdırmalar üçün yeni imkanlar yaradır.