Günəş Fırtınası Mars Missiyasını Dayandırdı

Blue Origin-in ESCAPADE kosmik aparatlarının Marsa buraxılışı gözlənilməz bir səbəblə təxirə salınıb. Şirkət çərşənbə günü planlaşdırılan buraxılışı 'güclü günəş aktivliyi və onun ESCAPADE aparatlarına mümkün təsiri' səbəbilə dayandırmaq qərarına gəlib. Bu qərar, kosmos hava şəraitinin nadir hallarda belə bir təsir göstərməsi ilə diqqət çəkir.

Günəş Fırtınasının Səbəbi Nədir?

Son günlərdə Günəşdə baş verən iki güclü koron kütlə atılması (CME) Yerə doğru yönəlib. CME, Günəşin xarici atmosferindən kosmosa atılan, yüksək sürətlə hərəkət edən isti plazma və maqnit sahələrindən ibarət güclü partlayışdır. Bu partlayışlar Yerin maqnit mühitinə təsir edərək rabitə peykləri, enerji şəbəkələri və naviqasiya sistemləri kimi kritik texnologiyalara zərər verə bilər.

Bu dəfə baş verən geomaqnit fırtına 'yamyam' fırtına adlanır. Səbəb isə birinci partlayışın daha sürətli ikinci partlayışla birləşərək təsiri daha da gücləndirməsidir.

Nəticələr və Təsirlər

Fırtına artıq Alabama qədər cənub bölgələrində nadir görünən auroralar yaratmağa səbəb olub. ABŞ-ın Milli Okean və Atmosfer Administrasiyası (NOAA) G4 (şiddətli) geomaqnit fırtına xəbərdarlığı yayıb. Bu cür hadisələr Yerin üst atmosferini qızdıraraq aşağı orbitdəki peyklərə atmosfer sürtünməsini artıra bilər. Məsələn, üç il öncə günəş fırtınası səbəbindən 40 Starlink peyki atmosferdə yanaraq məhv olmuşdu.

Blue Origin-in Qərarı

Blue Origin və NASA bu riskləri nəzərə alaraq ESCAPADE missiyasını dayandırmağı qərara alıb. Şirkət, kosmik hava şəraitinin yaxşılaşmasını gözləyir. Bu proses bir neçə gün çəkə bilər.

Bu hadisə, kosmik texnologiyaların təbiət hadisələrinə qarşı həssaslığını bir daha vurğulayır və bu sahədə daha çox elmi araşdırmanın vacibliyini göstərir.