Günəş sistemimizin kənarlarında hələ də kəşf edilməmiş, böyük bir planetin mövcud ola biləcəyi ehtimal olunur. Bu fikir ilk dəfə 1930-cu illərdə Plutonun kəşfindən əvvəl ortaya atılmışdı. O zaman alimlər Uranın orbitində fizikaya uyğun gəlməyən sapmalar müşahidə etmişdilər. Bu sapmaların səbəbi olaraq, Yer kürəsindən bir neçə dəfə böyük bir planetin cazibə qüvvəsi göstərilirdi. Lakin 1990-cı illərdə Neptunun kütləsinin yenidən hesablanması ilə bu sirr həll olundu.

2016-cı ildə Kaliforniya Texnologiya İnstitutundan Konstantin Batigin və Mayk Braun tərəfindən irəli sürülən yeni bir nəzəriyyə isə "Planet Doqquz" adlanan hipotetik bir planetin mövcudluğunu təklif edir. Bu nəzəriyyə Kuiper Kəməri adlanan və Neptunun o tayında yerləşən cırtdan planetlər, asteroidlər və digər maddələrdən ibarət bir qurşaqla bağlıdır. Kuiper Kəmərindəki bəzi obyektlərin orbitləri də Uran kimi gözlənilən istiqamətlərdə hərəkət etmir.

Batigin və Braun, bu orbitlərə təsir edən böyük cazibə qüvvəsinə malik bir obyektin mövcud ola biləcəyini vurğuladılar. Onların fikrinə görə, bu obyekt, Yer kürəsinin Ay üzərindəki təsirinə bənzər bir şəkildə orbitləri təsirləndirir. Məsələn, Ay hər 365.25 gündə Günəş ətrafında hərəkət edir, lakin Yer kürəsinin cazibə qüvvəsi onu hər 27 gündə öz ətrafında dövr etməyə məcbur edir.

Son illərdə Kuiper Kəmərindəki obyektlərin orbitlərinin daha da qeyri-sabit olduğu və bunların yalnız Günəşin cazibə qüvvəsi ilə izah edilə bilməyəcəyi müşahidə edilib. 2024-cü ildə Mayk Braun bu barədə belə demişdi: "Planet Doqquzun mövcud olmaması çox ehtimal ki, mümkün deyil. Gördüyümüz təsirləri izah edəcək başqa bir nəzəriyyə yoxdur."

2018-ci ildə Günəş ətrafında hərəkət edən və "2017 OF201" adlanan yeni bir cırtdan planet namizədi kəşf edildi. Bu obyektin diametri təxminən 700 kilometrdir və çox eliptik bir orbitə sahibdir. Onun orbitinin qeyri-müntəzəm olması ya erkən dövrdə baş verən bir təsir, ya da "Planet Doqquz"un cazibə qüvvəsi ilə əlaqələndirilir.

Lakin "Planet Doqquz" nəzəriyyəsi ilə bağlı problemlər də mövcuddur. Əgər belə bir planet varsa, niyə hələ də kəşf edilməyib? Bəzi astronomlar, Kuiper obyektlərinin orbitlərini izah etmək üçün kifayət qədər məlumatın olmadığını düşünürlər. Alternativ olaraq, orbitlərin hərəkətinə təsir edən zibil halqası və ya hətta kiçik bir qara dəlik kimi nəzəriyyələr də irəli sürülüb.

Kuiper Kəmərindəki obyektlərin müşahidəsi üçün kifayət qədər vaxtın keçməməsi də əsas problemlərdən biridir. Məsələn, "2017 OF201" obyektinin orbit dövrü təxminən 24,000 ildir. Hər hansı cazibə təsirini müşahidə etmək üçün bir neçə belə orbit dövrü lazım ola bilər.

Son kəşflərdən biri "2023 KQ14" adlanan və Havaydakı Subaru teleskopu tərəfindən aşkarlanan bir obyekt oldu. Bu obyekt "sednoid" kimi təsnif edilir, yəni Günəşdən çox uzaqda yerləşir və Neptunun cazibə qüvvəsinin təsirindən kənardadır. Onun Günəşə ən yaxın məsafəsi 71 astronomik vahid (AU), ən uzaq nöqtəsi isə təxminən 433 AU-dir. Bu obyektin stabilliyi "Planet Doqquz"un əgər varsa, Günəşdən 500 AU-dan daha uzaqda yerləşməli olduğunu göstərir.

Yeni teleskop texnologiyaları və daha güclü müşahidələr bu müəmmalı planetin mövcudluğunu aydınlaşdırmaq üçün ümid vericidir. Gələcək illərdə bu sahədə daha çox məlumat əldə edəcəyimiz gözlənilir.