Günəşdə yaranan böyük koronal dəliklər Yerdə geniş geomaqnit fırtınalara səbəb ola bilər. Rusiya Elmlər Akademiyasının Kosmik Araşdırmalar İnstitutunun Günəş astronomiyası laboratoriyası və Günəş-Yer Fizikası İnstitutunun verdiyi məlumata görə, bu fırtınalar 13-14 sentyabr gecəsi başlayaraq 6 gün davam edə bilər.

Geomaqnit fırtınalarının səbəbi və təsiri

Günəşdəki böyük koronal dəliklər yüksək sürətli günəş küləkləri yaradır. Bu küləklər Yerin maqnit sahəsinə təsir edərək geomaqnit indekslərini artırır. Mütəxəssislər bildirir ki, küləyin sürəti 400 km/s-dən başlayaraq 14-15 sentyabrda 500-600 km/s-ə, 16 sentyabrda isə zirvə nöqtəsinə - təxminən 700 km/s-ə çatacaq.

Koronal dəliklərin yaratdığı geomaqnit indekslər adətən Kp 4-7 aralığında olur ki, bu da 1-3 səviyyəli fırtınalara uyğundur. Bununla belə, daha güclü fırtınalar (4 və 5 səviyyəli) koronal dəliklərdən yaranmaz.

Proqnozun dəyişkənliyi

Mütəxəssislər qeyd edir ki, geomaqnit proqnozlar yaxın 1-2 gün ərzində yeni məlumatların gəlməsi və hesablamaların yenilənməsi ilə sürətlə dəyişə bilər. Bu, fırtınaların dəqiq təsirini öncədən müəyyənləşdirməyi çətinləşdirir.

İnsan sağlamlığına təsiri

Geomaqnit fırtınalar insan sağlamlığı üçün müəyyən risklər yarada bilər. Xüsusilə ürək-damar sistemi və sinir sistemi təsirlənə bilər. Bununla belə, mütəxəssislər bu təsirlərin adətən qısa müddətli olduğunu vurğulayır.

Nəticə

Günəşdəki koronal dəliklərin təsiri nəticəsində Yerdə 6 günlük geomaqnit fırtınalar gözlənilir. Bu hadisə elmi araşdırmalar üçün vacibdir və insan sağlamlığına təsirləri də diqqətlə izlənilməlidir.