Həyat Necə Başladı? Prebiotik Gel Teoriyası Yeni Sirləri Açarır

Həyatın Mənşəyi: Yeni Bir Yanaşma

Həyatın Yer üzündə necə başladığı sualı elm dünyasında hələ də cavabsız qalır. Ən geniş qəbul edilən nəzəriyyə olan abiogenez, həyatın cansız maddələrdən təbii şəkildə yarandığını irəli sürsə də, bu prosesin dəqiq mexanizmləri hələ də qaranlıqdır. Lakin beynəlxalq bir tədqiqat qrupu yeni bir nəzəriyyə ilə bu suala fərqli bir yanaşma təklif edir.

Prebiotik Gel Teoriyası

Malayziyanın Milli Universitetindən (UKM) Dr. Ramona Khanumun rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu, həyatın başlanğıcında prebiotik gel strukturlarının mühüm rol oynaya biləcəyini iddia edir. Araşdırma nəticələri, 'ChemSystemsChem' jurnalında dərc olunub. Tədqiqatçılar bildirirlər ki, bu gel strukturları, mikrobioloji biofilmlərə bənzəyən nazik təbəqələr şəklində olub və üzvi molekulları cəmləşdirərək qoruyub saxlayıb. Bu strukturlar, həyatın yaranması üçün zəruri olan kimyəvi reaksiyaların baş verməsini mümkün edib.

Professor Tony Z. Jia, bu nəzəriyyənin ənənəvi abiogenez yanaşmalarından fərqli olduğunu vurğulayıb: 'Ənənəvi nəzəriyyələr biomolekulların və biopolimerlərin funksiyasına fokuslanır. Bizim nəzəriyyəmiz isə gel strukturlarının roluna diqqət çəkir.'

Astrobiologiyada Yeni Perspektivlər

Bu nəzəriyyə, yalnız Yer üzündə həyatın başlanğıcını izah etməklə kifayətlənmir, həm də astrobiologiyada yeni axtarış metodlarını təklif edir. Tədqiqat qrupu, digər planetlərin səthində də bu cür gel strukturlarının mövcud ola biləcəyini irəli sürür. Məsələn, Saturnun peyki Titan və ya Yupiterin peykləri Ganymede və Europa bu cür strukturların tapılması üçün perspektivli yerlərdən sayılır.

NASA-nın Dragonfly missiyası 2034-cü ildə Titanı araşdırmağa başlayacaq. Titanın zəngin üzvi kimyası və prebiotik mühiti bu nəzəriyyəni sınamaq üçün ideal bir məkandır. Eyni zamanda, ESA-nın JUICE missiyası və NASA-nın Europa Clipper missiyası da bu istiqamətdə mühüm məlumatlar əldə edə bilər.

Gələcək Araşdırmalar

Tədqiqat qrupu gələcəkdə bu nəzəriyyəni eksperimental olaraq yoxlamağı planlaşdırır. Onlar, prebiotik gel strukturlarının Yer üzündə təxminən 4 milyard il əvvəl, Hadean dövründə necə əmələ gəldiyini öyrənməyi hədəfləyirlər. Dr. Ramona Khanum qeyd edir: 'Ümid edirik ki, bu işimiz digər tədqiqatçıları həyatın mənşəyi ilə bağlı daha az araşdırılmış nəzəriyyələri öyrənməyə təşviq edəcək.'

Həyatın başlanğıcı ilə bağlı bu yeni yanaşma, həm elmi dünyada, həm də astrobiologiya sahəsində yeni bir dövrün başlanğıcını simvollaşdırır.