“Hökumət buludu” nədir?

“Azərbaycan Respublikasında telekommunikasiya və informasiya texnologiyalarının inkişafına dair Strateji Yol Xəritəsi” çərçivəsində həyata keçirilən “Hökumət buludu” layihəsi dövlət informasiya sistemlərinin və ehtiyatlarının mərkəzləşdirilmiş şəkildə idarə olunmasını nəzərdə tutur. Layihənin məqsədi dövlət idarəçiliyində xərclərin azaldılması, koordinasiyanın artırılması və müasir texnologiyalar vasitəsilə təhlükəsizliyin təmin edilməsidir.

Layihənin əsas məqsədləri

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 3 iyun tarixli Fərmanına əsasən, “Hökumət buludu” layihəsi bir neçə mühüm məqsədə xidmət edir:

• Dövlət informasiya sistemlərinin istismar xərclərinin azaldılması.
• Dövlət qurumları üçün mərkəzləşdirilmiş İT infrastrukturunun yaradılması.
• İnformasiya sistemlərinin daha müasir standartlara uyğun təhlükəsiz və dayanıqlı şəkildə təşkil edilməsi.
• Elektron xidmətlərin yaradılması və göstərilməsi üçün tələb olunan resursların optimallaşdırılması.

Layihə çərçivəsində istifadə olunacaq texnologiyalar “Uptime Institute”un “TIER III” sertifikatına, “ISO-20000” və “ISO 27001” standartlarına uyğun olacaq. Bu isə dünya standartlarına cavab verən xidmətlərin təmin olunmasını mümkün edəcək.

Kibertəhlükəsizlik və fiziki təhlükəsizlik

“Hökumət buludu”nun təhlükəsizliyi Azərbaycan Respublikasının Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti tərəfindən təmin ediləcək. Layihə kibertəhlükəsizlik sahəsində kompleks tədbirləri əhatə edir. Ehtiyat avadanlıqların istifadəsi və “N+1” prinsipi əsasında idarə olunan sistemlər xidmətin fasiləsizliyini təmin edəcək.

İT xərclərinin azaldılması

Dünya təcrübəsi göstərir ki, dövlətlər “bulud” texnologiyalarına keçid etməklə İT xərclərinə əhəmiyyətli qənaət edirlər. Bu layihə çərçivəsində İT infrastrukturunun “hovuz prinsipi” ilə idarə olunması resursların daha səmərəli istifadəsinə şərait yaradacaq. Xüsusilə dövlət qurumlarının xərcləri optimallaşdırılacaq və mövcud resurslardan daha effektiv istifadə ediləcək.

“Hökumət buludu”nun arxitekturası

Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi layihənin arxitekturasını işləyib hazırlayıb. Layihə çərçivəsində dörd fərqli data mərkəzindən istifadə olunacaq: aktiv, ehtiyat, arxiv və test data mərkəzləri. Bu yanaşma məlumatların təhlükəsiz saxlanılmasını və xidmətlərin fasiləsizliyini təmin edəcək.

Dövlət qurumları üçün yeni imkanlar

“Hökumət buludu”na qoşulan qurumlar “Özünüidarəetmə platforması” vasitəsilə onlara ayrılmış resursları müstəqil şəkildə idarə edə biləcəklər. Bu isə dövlət idarəçiliyində çevikliyi artıracaq və səmərəliliyi yüksəldəcək.

Nəticə

“Hökumət buludu” layihəsi Azərbaycanın rəqəmsal inkişafında mühüm rol oynayacaq. Layihə dövlət idarəçiliyində xərclərin azaldılması, xidmətlərin keyfiyyətinin artırılması və kibertəhlükəsizliyin təmin edilməsi istiqamətində yeni imkanlar açır. Müasir texnologiyalar əsasında qurulan bu sistem dövlət vətəndaşlarına daha təhlükəsiz və dayanıqlı xidmətlər təqdim edəcək.