Tomsk Politexnik Universitetinin (TPU) alimləri, dərmanların aerosol formasında tənəffüs yollarına çatdırılmasını optimallaşdırmaq üçün iki komponentli damcıların yeni bir modelini hazırlayıblar. Bu model, damcıların istiləşməsi və buxarlanması proseslərini daha dəqiq proqnozlaşdırmağa imkan verir. Ənənəvi riyazi modellər, bir komponentli və homogen istiləşmiş damcıların davranışını nəzərə alırdı, lakin bu, mürəkkəb mikrodamcıların qeyri-stasionar istilik axını və nəmli qaz şəraitindəki davranışını tam proqnozlaşdırmağı çətinləşdirirdi. TPU alimləri bu problemi həll etmək üçün iki komponentli damcıların istiləşməsi və buxarlanması modelini təkmilləşdiriblər.

Yeni Analitik Yanaşma

Mütəxəssislərin hazırladığı model, damcıların radiusunun zamanla dəyişməsini və istilik axını şəraitində komponentlərin daxili tərkibini proqnozlaşdırmağa imkan verir. TPU-nun Fizika üzrə araşdırma məktəbinin dosenti Dmitri Antonov bu modelin aerosol hərəkəti zamanı damcıların temperatur və komponent tərkibinin paylanmasını dəqiq proqnozlaşdıra biləcəyini vurğulayıb. Bu, dərmanların tənəffüs yollarına hədəf yönümlü çatdırılmasını asanlaşdırır.

Modelin Elmi Əsasları

Model, maye və qazda istilik-kütlə ötürülməsi tənliklərinin analitik həlli əsasında qurulub. Bu yanaşma, damcı və ətraf qazda temperatur və komponent konsentrasiyalarını dəqiq proqnozlaşdırmağa imkan verir. Alimlər su və etanol qarışığından ibarət iki komponentli damcıların istiləşməsi və buxarlanması ilə bağlı eksperimental məlumatları modellə müqayisə ediblər. Nəticələr, modelin dəqiqliyini təsdiqləyib.

Beynəlxalq Əməkdaşlıq və Nəşr

Tədqiqatda Tomsk Politexnik Universitetinin, S.S. Kutateladze adına İstilik Fizikası İnstitutunun və İtaliyanın Bergamo Universitetinin alimləri iştirak ediblər. Araşdırma, Rusiya Elmi Fondunun maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirilib. İşin nəticələri yüksək təsir faktorlu "Physics of Fluids" (Q1, IF: 4.3) jurnalında dərc edilib və "Editor's Pick" statusu ilə qeyd olunub.

Gələcək Perspektivlər

Bu model, bronxo-ağciyər xəstəliklərinin müalicəsi üçün dərmanların hədəf yönümlü çatdırılmasını optimallaşdırmaqda mühüm rol oynayacaq. Alimlər, bu yanaşmanın gələcəkdə daha səmərəli və dəqiq tibb alqoritmlərinin yaradılmasına imkan verəcəyini düşünürlər.