Elm və Kosmos
İkinci Nəsil Peyklərlə Ekstremal Hava Şəraitinə Qarşı Mübarizə
29
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizAvropada meşə yanğınları və boğucu istilərin hökm sürdüyü bir vaxtda, Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) və EUMETSAT tərəfindən yeni nəsil "Meteop-SGA1" peyki uğurla orbitə buraxılıb. Bu peyk ekstremal hava şəraiti ilə bağlı proqnozların dəqiqləşdirilməsi və erkən xəbərdarlıqların təmin edilməsi məqsədilə nəzərdə tutulub. Peyk, "Copernicus" proqramına aid olan Sentinel-5 cihazını daşıyır. ESA-nın Yer müşahidə proqramlarının direktoru Simonetta Çeli bildirib ki, "Bu peyk atmosfer və iqlim haqqında misilsiz məlumatlar təqdim edəcək. Toplanmış məlumatlar havanın keyfiyyətini izləməyə, istixana qazlarını və ozon qatını müşahidə etməyə imkan yaradacaq."
Lansman Fransanın Qviana bölgəsində yerləşən Kourou kosmodromundan, İtaliya vaxtı ilə saat 02:37-də həyata keçirilib. Sözügedən peyk təxminən 800 km hündürlükdə, qütb orbitində fəaliyyət göstərəcək. "Meteop-SGA1" peyki qısa və orta müddətli hava proqnozlarının yaxşılaşdırılması üçün nəzərdə tutulub. Bu, həmçinin fəlakətli tufanlar, istilik dalğaları və meşə yanğınları ilə bağlı erkən xəbərdarlıqların verilməsinə və fermerlərin məhsullarını qorumasına kömək edəcək.
EUMETSAT-ın baş direktoru Fil Evans qeyd edib ki, "Son 40 ildə ekstremal hava şəraiti Avropaya yüz milyardlarla avro ziyan vurub və on minlərlə insan həyatını itirib. Bu peyk milli meteoroloji xidmətlərə daha dəqiq vasitələr təqdim edərək, insan həyatını xilas etməyə, mülkiyyəti qorumağa və iqlim böhranına qarşı dayanıqlıq yaratmağa kömək edəcək."
Qeyd edək ki, qütb orbitində hərəkət edən peyklər ekvator üzərində sabit qalan geostasionar peyklərdən fərqli olaraq, şimaldan cənuba doğru hərəkət edir və Yer kürəsi onların altında fırlanır. Bu, qlobal əhatə dairəsi və müxtəlif müşahidələr təmin edir. Növbəti iyirmi il ərzində üç cüt "Metop-SG" peyki hər gün 14 dəfə Yer ətrafında dövr edəcək.
"Meteop-SGA1" peyki altı cihazla təchiz olunub: infraqırmızı atmosfer müşahidə interferometri (IASI-NG), vizual və infraqırmızı görüntü sensoru (METimage), radio sönümləmə sensoru (MWS), çoxbaxışlı və çoxkanallı görüntü cihazı (3MI) və Sentinel-5. Bu cihazlar aerozolların və bulud xüsusiyyətlərinin daha dəqiq müşahidəsinə imkan yaradır.
EUMETSAT-ın elmi layihələr rəhbəri Paolo Ruti isə bildirib ki, "Bu peyk 15 il əvvəl hazırlanıb və bu gün üçün lazım olan tələbləri qarşılayır. İndi isə 2050-ci ilə baxırıq və gələcək 25 ildə dünyanın nəyə ehtiyacı olacağını planlaşdırırıq. Məqsədimiz, real vaxt rejimində yüksək keyfiyyətli məlumatlar təqdim edərək daha kiçik və detallı ərazilər üçün hava proqnozları hazırlamaqdır."