Tianjin Universitetinin alimləri insan genomunun 1 milyon baza cütündən çox uzunluğa malik fraqmentini — konkret olaraq 1,14 milyon baza cütünü sintez edərək, onun bioloji funksiyasını yoxlamaq üçün uğurla siçan hüceyrələrinə transfer etdilər. Bu nailiyyət insan genomunun sintezi və transferində əsas texnoloji maneələri aradan qaldıraraq biotibb və genetik xəstəliklərin müalicəsi üçün yeni yollar açır.

Tədqiqat iki uzunmüddətli problemi həll edir. Birincisi, insan genomunun 50 faizdən çoxu mürəkkəb təkrar ardıcıllıqlardan ibarətdir. Akademik Yuan Yingjin bunu "demək olar ki, eyni fraqmentlərdən ibarət milyon hissəli tapmacanı yığmağa" bənzədib. İkincisi isə, uzun DNT seqmentlərinin transferi son dərəcə həssas bir prosesdir. Əsas komanda üzvü Liu Yue bunu "şüşə muncuqlardan ibarət kövrək bir sənət əsərini hərəkət etdirmək" kimi təsvir edib.

Komanda Y xromosomunun AZFa bölgəsinə fokuslanıb. Bu bölgədəki itkilər müalicəsi mümkün olmayan kişi sonsuzluğuna səbəb olur. Təkrar məzmunun 69 faizdən çox olduğu üçün bu seqment xüsusi çətinliklər yaradıb.

Alimlər "SynNICE" adlı yeni sistemdən istifadə edərək mərhələli strategiya tətbiq etdilər: ardıcıllıqları 200-dən çox fraqmentə bölərək, onları çörək mayasının homolog rekombinasiya imkanlarından istifadə edərək hierarxik şəkildə yığdılar və komponentləri CRISPR-Cas9 vasitəsilə birləşdirdilər. Transfer üçün isə maya nüvələrini qoruyucu daşıyıcı kimi istifadə etdilər. Yuan bu prosesi belə izah edib: "Əgər DNT transferi Ay missiyasıdırsa, maya nüvələri genetik materialı qoruyan kosmik gəmi kimidir." Liu Yue əlavə edib ki, bu "təbii nəqliyyat kapsulu" sintez edilmiş DNT-ni bütöv nüvələrdə qoruyaraq zədələnmənin qarşısını alır.

Bu irəliləyiş gen-funksiya-xəstəlik əlaqələrini birbaşa tədqiq etməyə imkan yaradır. Pekin Universitetinin professoru Tang Fuchou qeyd edib ki, SynNICE, donuzdan insana orqan transplantasiyasının etibarlılıq müddətini "illərdən onilliklərə" qədər uzada bilər.

Yuan, Tsinghua Universiteti və xəstəxanalarla inteqrasiya olunmuş əməkdaşlığı, həmçinin ÜST tərəfindən təsdiqlənmiş Tianjin Biosecurity Təlimatlarına riayət etməyi vurğulayıb. Milli resurslarla dəstəklənən komanda hazırda SynNICE tətbiqlərini daha çox sağlamlıq problemlərini həll etmək üçün genişləndirir.