Elm və Kosmos
İqlim Dəyişikliyi ilə Bağlı Yeni Mübahisə
38
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizİqlim Alimləri ABŞ Hökumətinin Hesabatını Tənqid Edir
ABŞ Enerji Nazirliyinin iyulun 29-da yayımladığı və iqlim dəyişikliyini azaldan məzmunu ilə diqqət çəkən hesabat, 85 iqlim aliminin sərt reaksiyası ilə qarşılandı. Alimlər, hesabatı “elmi baxımdan qeyri-dəqiq” və “qərəzli” adlandıraraq, 400 səhifəlik ictimai şərhlərini təqdim etdilər.
Hesabatın Tərkibi və Tənqidlər
Hesabat, karbon qazının kənd təsərrüfatı üçün faydalı ola biləcəyini iddia edir və iqlim modellərinin dəqiqliyini şübhə altına alır. Alimlər isə bu iddiaları yanlış məlumatlandırma kimi qiymətləndirirlər. Texas A&M Universitetindən iqlim tədqiqatçısı Endryu Dessler, “Bu, elmi məzmun deyil, bir bloq yazısına bənzəyir,” deyə bildirib.
Alimlərin təqdim etdiyi rəylər, hesabatın bütün bölmələrini detallı şəkildə tənqid edir. Xüsusilə, dəniz səviyyəsinin qalxması və karbon qazının təsirləri ilə bağlı məlumatların qeyri-dəqiq olduğu vurğulanır.
Hesabatın Müəllifləri və Qərəz İddiaları
Hesabatın müəllifləri arasında iqlim dəyişikliyi mövzusunda mübahisəli fikirləri ilə tanınan alimlər yer alır: Alabama Universitetindən Con Kristi və Roy Spenser, Stenford Universitetindən Stiven Koonin, Corciya Texnologiya Universitetindən Cudit Kerri və kanadalı iqtisadçı Ross MakKitrik. Enerji naziri Kris Rayt isə bu qrupu şəxsən seçib.
Dessler və digər alimlər, hesabatın əsas məqsədinin elmi qeyri-müəyyənlik yaratmaq və hökumət siyasətlərini bu yolla dəyişdirmək olduğunu iddia edirlər. “Bu, tütün sənayesinin keçmişdəki strategiyalarını xatırladır,” deyə Dessler qeyd edib.
Daha Geniş Reaksiya
Amerika Meteorologiya Cəmiyyəti də hesabatı “əsaslı qüsurlu” adlandırıb və onun elmi icma tərəfindən qəbul edilməyəcəyini bildirib. Cəmiyyət, hesabatın yalnız müsbət təsirləri vurğuladığını və mənfi nəticələri nəzərdən qaçırdığını qeyd edir.
Gələcək Addımlar
Enerji Nazirliyinin hesabatla bağlı ictimai şərhləri necə nəzərə alacağı hələ ki, aydın deyil. Bununla belə, alimlər, hökumətin bu hesabatı gələcək siyasətlərdə istifadə edə biləcəyindən narahatdırlar. Dessler, “Onlar elmi qaydaları dəyişmək istəyirlər, çünki elmi icmada qalib gələ bilmirlər,” deyə bildirib.