Elm və Kosmos
JWST Uranusun ətrafında yeni kiçik ay kəşf etdi
4
Süni İntellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizJames Webb Kosmik Teleskopu (JWST), Uranusun ətrafında daha əvvəl görünməyən kiçik bir ayı kəşf edib. Bu kəşf, Uranun ay sisteminin mürəkkəbliyini və hələ tam öyrənilməmiş aspektlərini üzə çıxarır.
Yeni ayın diametri təxminən 10 kilometrdir və Uranun ümumi aylarının sayını 29-a çatdırır. JWST, bu kiçik ayı 2 fevral 2025-ci ildə yaxın infraqırmızı NIRCam vasitəsilə Uranusun ətrafını 6 saat boyunca araşdırarkən aşkar edib. Bu ay, Uranun böyük aylarından biri olan Miranda'nın orbitinin içərisində yerləşən 13 kiçik ayın arasında, planetin mərkəzindən 56,250 kilometr məsafədə dövr edir. Onun orbiti, Ophelia və Bianca adlı ayların arasında yerləşir və demək olar ki, dairəvi formadadır. Bu, onun mövcud yerində formalaşdığını göstərir.
Yeni obyektə S/2025 U1 adı verilib, lakin hələ rəsmi olaraq adlandırılmayıb. Uranusun bütün ayları, William Shakespeare və Alexander Pope-un əsərlərindəki personajların adlarını daşıyır. Bu səbəbdən, yeni ayın adının da poetik olacağı gözlənilir.
SETI İnstitutundan planetar alim Matthew Tiscareno bu barədə bildirib: "Uranusun kiçik daxili aylarının sayı digər planetlərdən daha çoxdur və onların halqa sistemi ilə mürəkkəb əlaqələri, halqa sistemi ilə ay sistemi arasındakı sərhədi bulanıq edən xaotik bir tarixi göstərir. Bundan əlavə, yeni ay əvvəlki kiçik daxili aylarla müqayisədə daha kiçik və daha zəifdir, bu da hələ kəşf olunmamış daha çox mürəkkəblik olduğunu göstərir."
Southwest Araşdırma İnstitutunun astronomu Maryame El Moutamid də vurğulayıb: "Bu ayın kəşfi, Voyager 2 missiyasının mirasının üzərində qurulan müasir astronomiyanın gücünü göstərir. Voyager 2, 24 yanvar 1986-cı ildə Uranusun yaxınından keçərək bu sirli dünyanı insanlığa ilk dəfə yaxın məsafədən göstərdi. İndi, demək olar ki, dörd onillik sonra, James Webb Kosmik Teleskopu bu sərhədi daha da genişləndirir."
Bu kəşf, Uranusun ay sisteminin daha dərindən araşdırılması üçün gələcəkdə daha çox missiyaların vacibliyini vurğulayır.