Elm və Kosmos
Kanadada Tapılan Dinozavr Ayaq İzləri Yeni Nəzəriyyələrə Yol Aça bilər
33
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizKanadanın Dinozavr Əyalət Parkında təxminən 76 milyon il əvvəl yaşamış dinozavrlara aid ayaq izləri tapılıb. Bu unikal izlər müxtəlif növ ot yeyən dinozavrların birgə hərəkət edə biləcəyini və eyni zamanda yırtıcılardan izlənildiyini göstərir. Beynəlxalq paleontoloqlar qrupu tərəfindən dəmir daşında qorunmuş bu izlər, parkın zəngin fosil kolleksiyasına əlavə olaraq, ilk dəfə belə yaxşı qorunmuş bir iz dəsti təqdim edir.
Araşdırmalar zamanı ən azı beş fərqli ceratopsian dinozavrın izləri ilə yanaşı bir ankilosaurid izinin tapıldığı müəyyən edilib. Bu, dinozavrların çoxnövlü sürülər şəklində hərəkət etməsinə dair ilk dəlillərdən biri ola bilər. Londondakı Təbii Tarix Muzeyindən paleontoloq Cek Loveqrov bildirib ki, "Ceratopsianların sürülər halında yaşadığına dair uzun müddətdir şübhələr var idi, çünki bir neçə fərdin birlikdə tapıldığı sümük yataqları mövcuddur. Lakin bu yataqlar yalnız həmin canlıların birlikdə öldüyünü və ya cəsədlərin sonradan yığışdığını sübut edir. Bir neçə ceratopsianın birlikdə hərəkət etdiyini göstərən izlər çox nadir dəlillərdir."
Ayaq izlərinin yerləşməsi, həmin canlıların qədim çay yatağını izləyərək su mənbəyinə getdiklərini göstərir. Eyni zamanda, su xətti boyunca paralel hərəkət edən digər izlər yırtıcıların – iki tirannosaur və ehtimal ki, kiçik bir teropodun – varlığını ortaya qoyur. Yeni İngiltərə Universitetindən paleontoloq Fil Bell qeyd edib ki, "Tirannosaur izləri, onların həqiqətən sürünü izlədiyini hiss etdirir. Bu, düşündürücü bir təsəvvürdür, lakin onların həqiqətən sürü ilə qarşılaşıb-qarşılaşmadığını bilmirik."
Bu tapıntılar, tədqiqatçılara parkın daxilində daha çox iz dəstlərini müəyyənləşdirmək imkanı yaradıb. Bu isə dinozavrların bir-biri ilə necə yanaşı yaşadığını daha ətraflı öyrənmək üçün yeni imkanlar açır. Tədqiqat nəticələri "PLOS One" jurnalında dərc edilib.