Elm və Kosmos
Kimya üzrə Nobel mükafatı yeni materiallara görə verildi
4
Süni İntellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizBu il Kimya üzrə Nobel mükafatı üç görkəmli alimə — yaponiyalı Susumu Kitagawa, britaniyalı Riçard Robson və iordaniyalı Ömər Yağiyə təqdim edilib. İsveç Kral Elmlər Akademiyasının məlumatına görə, alimlər metal-organik çərçivə (MOF) adlanan molekulyar konstruksiyalar yaradıblar.
İnqilabi Kəşf
Bu materialların əsas xüsusiyyəti onların böyük daxili boşluqlara malik olmasıdır. Bu boşluqlar vasitəsilə qazlar və digər kimyəvi maddələr hərəkət edə bilir. Nobel Komitəsinin sədri Hayner Linkenin sözlərinə görə, 'Metal-organik çərçivələr yeni funksiyalara malik materialların yaradılması üçün əvvəllər mümkün olmayan imkanlar açır.' Bu kəşf kimya, ətraf mühit və sənaye sahələrində bir çox tətbiqlərə yol aça bilər.
Praktiki Tətbiq
MOF-lar qazların saxlanması, ayrılması və hətta zərərli maddələrin təmizlənməsi üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, bu materiallar karbon qazının atmosferdən tutulması və ya hidrogen yanacaq hüceyrələrinin inkişafı üçün böyük potensiala malikdir. Alimlərin işi material elmini, eləcə də dayanıqlı inkişaf texnologiyalarını irəli aparır.
İnsanlara Təsiri
Bu kəşfin təsiri artıq hiss olunmağa başlayıb. MOF-lar ekoloji problemlərin həllində, daha təmiz enerji mənbələrinin inkişafında və sənaye proseslərinin optimallaşdırılmasında istifadə edilə bilər. Alimlər həmçinin gələcəkdə bu texnologiyanın tibbi sahədə, məsələn, dərmanların dəqiq çatdırılması üçün potensialını araşdırırlar.
Cənab prezident İlham Əliyevin də vurğuladığı kimi, elm və innovasiya dayanıqlı inkişafın əsas təməllərindən biridir. Bu Nobel mükafatı isə elmin insan həyatını yaxşılaşdırmaqda necə mühüm rol oynadığını bir daha sübut edir.