Elm adamları yeni doğulan körpələrdə beyin zədəsini erkən müəyyənləşdirə bilən xüsusi bir başlıq hazırlayıblar. Beyni izləmək üçün işıq və ultrasəsdən istifadə edən bu cihaz dünyada ilk dəfə tətbiq olunur. Kembridj Universitetinin mütəxəssisləri tərəfindən hazırlanan FUSION başlığı, ultrasəs və optik tomoqrafiya texnologiyalarını birləşdirərək körpələrin beynindəki oksigen səviyyəsini dəqiq ölçməyə imkan yaradır.

Bu cihaz doğuş zamanı beyinə oksigen çatışmazlığı (hipoksiya) nəticəsində yaranan və həyatı boyu əlilliyə səbəb ola biləcək beyin zədələrinin erkən aşkarlanmasını hədəfləyir. Ənənəvi MRT və kranial ultrasəs müayinələrinə nisbətən daha sərfəli, rahat və tez-tez istifadə edilə bilən bu başlıq, körpənin sağlamlığını qorumaq üçün mühüm bir addımdır.

Başlıq ilk olaraq üç həftəlik Theo adlı körpə üzərində sınaqdan keçirilib. Üzgüçü papağını xatırladan bu cihaz körpənin başına rahat şəkildə yerləşdirilir və beynin həm səthi, həm də dərin hissələrindəki qan dövranı və oksigen səviyyəsini yüksək dəqiqliklə izləməyə imkan verir.

Doğuş zamanı beyinə oksigen çatışmazlığı epilepsiya, serebral iflic və digər daimi nevroloji problemlərə səbəb ola bilər. Mövcud müayinə metodları beyin zədəsinin gələcək təsirlərini hər zaman dəqiq göstərmədiyi üçün erkən diaqnostika həyati əhəmiyyət daşıyır. Layihə üzərində çalışan alimlər başlığın istehsal dəyərini daha da aşağı salmağı planlaşdırır ki, bu da cihazın daha geniş yayılmasına şərait yaradacaq.

Tədqiqatçı Dr. Faure cihazın iş prinsiplərini belə izah edib: 'İşıq sensorları beynin üst qatındakı oksigen dəyişikliklərini izləyir. Buna yüksək sıxlıqlı optik tomoqrafiya deyilir. Funksional ultrasəs isə beynin daha dərin hissəsindəki kiçik damarların görüntülənməsinə kömək edir.'

Cihazın daşına bilən olması onun ən mühüm üstünlüklərindən biridir. Bu xüsusiyyət sayəsində körpələr xəstəxana avadanlıqlarına aparılmadan, öz beşiklərində rahat şəkildə mütəmadi nəzarətdə saxlanıla bilərlər. Beyin cərrahı Dr. Alexis Joannides isə cihazın ənənəvi MRT müayinələrinə nisbətən bir sıra üstünlüklərə malik olduğunu vurğulayıb: 'MRT həm baha başa gəlir, həm də çox vaxt tələb edir. Üstəlik körpəni səs-küylü cihazda uzun müddət saxlamaq lazımdır ki, bu, davamlı nəzarət üçün çətinlik yaradır. Halbuki, doğuşdan sonrakı ilk həftələrdə beyin hər gün dəyişir. Mütəmadi görüntüləmə çox böyük üstünlükdür.'

Bu yeni texnologiya, körpələrin sağlamlıq problemlərinin erkən aşkarlanması və müalicəsi üçün tibb sahəsində əhəmiyyətli bir inqilab ola bilər.