Astronomlar birbaşa Yer kürəsinə yönəlmiş kosmik jetin – yəni çox yüksək temperaturda olan plazma şüasının şəklini çəkiblər. Bu görüntü 'Sauronun Gözü' adlandırılıb və bu qeyri-elmi termin hətta müvafiq elmi məqalədə də öz yerini tapıb. Sözügedən plazma şüası təxminən on milyard işıq ili uzaqlıqda yerləşən PKS 1424+240 adlı blazardan qaynaqlanır.

Blazarlar aktiv qalaktika nüvələridir və onları supermassiv qara dəliklər idarə edir. Bu qara dəliklər demək olar ki, işıq sürətinə yaxın sürətlə plazma şüalarını fırladır. Plazma şüası qızmış qaz və maddədən ibarət qarışıqdır və supermassiv qara dəliyin nə qədər aktiv olduğuna görə ölçüləri dəyişir.

Yuri Kovalev və onun Bonn şəhərində yerləşən Maks Plank Radioastronomiya İnstitutundakı (MPIfR) komandası 'Very Long Baseline Array' (VLBA) adlı ixtisaslaşmış teleskop sistemindən istifadə edərək bu jetin indiyə qədər ən yaxşı çözünürlüklü şəklini əldə ediblər. VLBA, ABŞ boyunca yerləşdirilən, hər biri 25 metr diametrində olan on antenadan ibarətdir. Bu antenalar Havay adası və Virgin adalarını da əhatə edir.

Şəkil, 'Sauronun Gözü' adlandırılan plazma şüası ilə Blazar PKS 1424+240-ın təsvirini göstərir. Bu ad Tolkienin məşhur 'Üzüklərin Hökmdarı' kitabında yer alan Sauronun 'Qapaqsız Gözü'ndən ilhamlanaraq verilib. Kitabda Sauronun gözü davamlı nəzarət simvolu olaraq təsvir edilir və alovlu, qapaqsız bir göz kimi təqdim olunur.

PKS 1424+240, neytrinolar (elektrik cəhətdən neytral, çox kiçik kütləyə malik elementar hissəciklər) və radioaktiv atom nüvələrinin parçalanması zamanı yaranan yüksək enerjili gamma şüalarını yayması ilə tanınır. Maraqlı bir məqam isə bu plazma şüasının yavaş hərəkət etməsi oldu. Bu, gözləntilərə zidd idi, çünki yalnız ən sürətli şüaların bu cür intensiv yüksək enerjili emissiyalar yarada biləcəyi düşünülürdü.

Yuri Kovalev, institutun açıqlamasında belə deyib: 'Şəkli yenidən qurduğumuzda, həqiqətən heyrətamiz bir görüntü ortaya çıxdı. Biz indiyə qədər buna bənzər bir şey görməmişik – demək olar ki, mükəmməl halqa şəklində maqnit sahəsi və birbaşa Yer kürəsinə yönəlmiş jet.' Jetin yavaş hərəkət etməsi isə optik illüziya ilə izah olunur, çünki şüa birbaşa Yer kürəsinə yönəlmişdi.

Diqqət çəkən digər bir məqam isə 'Sauronun Gözü' termininin elmi məqalədə dəfələrlə istifadə olunmasıdır. Kovalev Alman Mətbuat Agentliyinə (dpa) verdiyi açıqlamada bildirib ki, 'Nəşr redaktorları bu termini qəbul etdilər, çünki görüntü həqiqətən fantastikdir.'