Marsdakı Qəribə Xəndəklər

Marsın səthindəki qum təpələrində qəribə xəndəklər peyk görüntülərində aşkar edilmişdi. Bu xəndəklər sanki yeni qazılmış kimi görünür — kənarları qabarıq və yolları burulandır. Lakin, Marsda nə su axınları, nə də nəhəng canlılar bu xəndəkləri yarada bilər.

Elmi Təcrübə: Quru Buzun Hərəkəti

Utrecht Universitetinin alimləri Mars mühitini təqlid etmək üçün xüsusi təcrübə apardılar. Quru buz parçalarını aşağı təzyiq və soyuq şəraitdə qum təpələrinin üzərinə yerləşdirdilər. Nəticədə, buz isindikcə birbaşa qaz halına keçdi. Bu proses zamanı qaz təzyiqi yığılaraq partlayışla buz blokunu hərəkətə gətirdi. Blok hərəkət edərkən qumu yanlara sürərək dar xəndəklər yaratdı.

Simone Visschers, araşdırmanın həmmüəllifi, təcrübəni belə təsvir edir: 'Düzgün maili tapdıqdan sonra CO2 buz bloku yamacdan aşağı sürüşərək qəribə xəndəklər yaratmağa başladı. Bu mənzərə Dune filmindəki qum qurdlarını xatırladırdı!'

İnsan İmkanları və Yerin Anlayışı

Bu araşdırma Marsda suyun olmadığını, lakin fiziki proseslərin planet səthini yenidən formalaşdırdığını sübut edir. Alimlər qeyd edir ki, bu prosesləri öyrənmək Yerin təbiətini daha yaxşı başa düşmək üçün yeni baxış bucağı təqdim edir.

Lonneke Roelofs, araşdırmanın baş müəllifi, deyir: 'Bu təcrübə Marsda qumların necə hərəkət etdiyini daha dərindən anlamağımıza kömək edir. Quru buz bloklarının bu qəribə davranışı çox maraqlıdır.'

Marsda Həyat Yoxdur, Amma Hərəkət Var

Marsda nəhəng canlılar olmasa da, hər bahar quru buz blokları qumların arasında yeni xəndəklər yaradır. Bu araşdırma, Marsın səthinin hələ də dinamik olduğunu göstərən mühüm bir sübutdur.

Araşdırmanın nəticələri 8 oktyabr tarixində Geophysical Research Letters jurnalında dərc edilib.