Kosmosdan gələn qədim ziyarətçi

Marsdan yeni görüntülər: Günəş sistemindən kənardan gələn 3I/ATLAS kometi, 1 iyul 2025-ci ildə Çilidə yerləşən ATLAS teleskopu tərəfindən aşkar edilib. Bu, insanlığın müşahidə etdiyi üçüncü kosmik ziyarətçidir və qədimliyi ilə diqqət çəkir — 3000 milyon il, yəni Günəş sistemindən daha yaşlıdır.

Marsdan ilk görüntülər

Avropa Kosmik Agentliyinə (ESA) aid olan ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO) və Mars Express arasında, 1-7 oktyabr tarixləri arasında kometə fokuslanmış müşahidələr aparılıb. 3 oktyabrda komet Marsdan 30 milyon kilometr uzaqda idi. TGO-nun CaSSIS kamerası kometin nüvəsi və atmosferini görüntüləməyi bacarıb. İqlim və tozla örtülən bu atmosfer, yaxın gələcəkdə kometin quyruğunun da görünə biləcəyini göstərir.

Niyə maraqlıdır?

Əvvəlki iki ziyarətçi ilə müqayisədə, 3I/ATLAS daha böyükdür — diametri 20 kilometrdən çoxdur. Bu, onun qədim kosmik sistemlər haqqında daha çox məlumat təqdim edə biləcəyini göstərir. ESA-nın gələcəkdə başlamağı planlaşdırdığı Comet Interceptor missiyası ilə bu tip ziyarətçilərin daha dərindən araşdırılması mümkün ola bilər.

İnsanın sualları: Təbiimi, yoxsa texnologiya?

Harvard Universitetindən astronom Avi Loeb, bu cür obyektlərin yadplanetli texnologiyalar olma ehtimalını irəli sürüb. Onun fikrincə, 3I/ATLAS-ın orbit xüsusiyyətləri və qəribə hərəkətləri, onun gizli bir məqsədlə dizayn edilmiş bir yadplanetli missiya ola biləcəyini göstərir. Amma Loeb bu nəzəriyyəni əsasən təhsil məqsədi ilə irəli sürdüyünü vurğulayır və kometin təbii bir obyekt olma ehtimalının daha yüksək olduğunu bildirir.

Gələcəkdə daha çox ziyarətçi gözlənilir

Çilidə yeni istifadəyə verilmiş Vera Rubin observatoriyası, gələcək illərdə bir çox belə obyektləri aşkar edə bilər. Onlardan bəzilərinin robotik missiyalar üçün əlçatan orbitlərdə olacağı ümid edilir. Bu, insanlıq üçün kosmosdakı uzaq dünyaları anlamağa yeni imkanlar açacaq.

3I/ATLAS kometi, həm elmi maraqlarımızı qıcıqlandırır, həm də yadplanetli həyat haqqında sualları yenidən gündəmə gətirir.