Brady və 'ikinci şans' hekayəsi

Məşhur futbolçu Tom Brady, itinin klonlandığını açıqlayaraq texnologiyanın gücünü və ailəsinə verdiyi 'ikinci şansı' vurğuladı. Brady, 2023-cü ildə vəfat edən pitbul qarışığı Lua adlı itindən alınan qan nümunəsi ilə klonlama prosesinə başladığını deyib. Klonlama prosesi Viagen adlı biotexnologiya şirkəti tərəfindən həyata keçirilib. Bu şirkət, 1996-cı ildə Dolly adlı qoyunun klonlanmasını həyata keçirən texnologiyanın hüquqlarına sahibdir.

Klonlama texnologiyasının tarixi

Klonlama texnologiyası 1990-cı illərdə Şotlandiyalı alimlər tərəfindən inkişaf etdirilib. Dolly adlı qoyun, yetkin hüceyrədən klonlanan ilk məməli olaraq tarixə düşüb. O vaxtdan bəri bu texnologiya ilə onlarla heyvan klonlanıb. 2005-ci ildə Cənubi Koreya alimləri ilk dəfə it klonlayıb. Paris Hilton və Barbra Streisand kimi məşhurlar bu texnologiyadan istifadə edərək öz ev heyvanlarını klonlayıblar.

Klonlama və etik mübahisələr

Heyvan hüquqları təşkilatları klonlama texnologiyasını tənqid edərək onun etik problemlər yaratdığını bildirirlər. PETA təşkilatı, hər il minlərlə heyvanın sığınacaqlarda tərk edildiyi bir dövrdə klonlamanın bu problemi daha da artırdığını vurğulayıb. Klonlama texnologiyasının tərəfdarları isə bu texnologiyanın nəsli kəsilməkdə olan növlərin qorunmasında mühüm rol oynaya biləcəyini iddia edirlər.

İnsanlar və klonlanmış heyvanlar

Ekspertlər bildirirlər ki, klonlanmış heyvanlar fiziki olaraq orijinal heyvanlara bənzəsə də, eyni xasiyyətə və davranışlara sahib olmayacaq. Brady-nin klonlanmış iti Junie, Lua-nın genetik əkizi olsa da, Lua ilə olan xatirələri və əlaqələri təkrarlaya bilməyəcək. Syracuse Universitetinin professoru Samuel Gorovitz, klonlama prosesində 'özünü aldatma' riskinə diqqət çəkərək, yeni heyvanın əvvəlki heyvanla eyni olmayacağını vurğulayıb.

Klonlama texnologiyasının gələcəyi

Colossal Biosciences şirkətinin baş heyvan məmuru Matt James, klonlama və krioprezervasiyanın biomüxtəlifliyi qorumaq üçün vacib alətlər olduğunu bildirib. Şirkət, nəsli kəsilmiş növlərin 'de-ekstinksiyası' üzərində də işlər aparır. Məsələn, 10000 il əvvəl nəsli kəsilmiş 'dire wolves' adlı canavar növünü klonlama ilə yenidən yaratmağa çalışır.

Nəticə: Etik və texnoloji dilemmanın ortasında

Tom Brady-nin klonlama hekayəsi, texnologiyanın imkanlarını və etik sualları bir araya gətirir. Klonlama, bir tərəfdən ailələrə 'ikinci şans' verə bilər, digər tərəfdən isə heyvan hüquqları və etik problemlər yaradaraq cəmiyyətin diqqətini çəkir.