Süni intellekt işçi qüvvəsinin gələcəyini necə dəyişir?

MIT alimlərinin son araşdırması süni intellektin ABŞ işçi qüvvəsinə təsirlərini ortaya qoyub. Araşdırmaya əsasən, süni intellekt ölkədəki işçi qüvvəsinin 11,7%-ni əvəz edə bilər. Bu, 151 milyon işçiyə təsir edərək 1,2 trilyon dollar illik maaş dəyərinə bərabərdir.

Araşdırma 'Iceberg Index' adlı əmək bazarı modelləşdirmə alətindən istifadə edilərək aparılıb. Bu alət MIT alimləri və Oak Ridge Milli Laboratoriyası mütəxəssisləri tərəfindən hazırlanıb. Model, ABŞ-da 151 milyon işçinin məşğulluğunu, onların bacarıqlarını, vəzifələrini və iş yerlərini nəzərə alaraq süni intellektin təsirini qiymətləndirir.

Rəqəmsal əmək bazarı xəritəsi

'Iceberg Index', süni intellektin işçi qüvvəsinin vəzifələrini, bacarıqlarını və rol axınlarını necə dəyişdirdiyini göstərir. Bu dəyişikliklər real iqtisadiyyatda baş vermədən əvvəl modelləşdirilir. Alət, həmçinin qanunvericilərə və siyasətçilərə işçi qüvvəsinin yenidən hazırlanması və təlimi üçün investisiyalar planlaşdırarkən dəqiq xəritə təqdim edir.

Oak Ridge Milli Laboratoriyasının direktoru və araşdırmanın həmmüəllifi Prasanna Balaprakash bildirib: 'Biz ABŞ əmək bazarının rəqəmsal ikiqatını yaradırıq'.

ABŞ ştatlarının əməkdaşlığı

Araşdırma zamanı Tenness, Şimali Karolina və Yuta ştatlarının əmək bazarı məlumatlarından istifadə edilib. Tenness ştatının süni intellekt sahəsində insan resurslarının inkişafı ilə bağlı rəsmi fəaliyyət planında 'Iceberg Index' qeyd olunub. Yuta ştatı isə bu sahədə oxşar sənəd təqdim etməyi planlaşdırır.

Şimali Karolina ştatının senatoru DeAndrea Salvador bildirib ki, bu model ənənəvi alətlərin görmədiyi təsirləri aşkar etməkdə mühüm rol oynayır. 'Müəyyən bir bölgədə mövcud olan bacarıqları təyin edib, onları avtomatlaşdırma və ya genişləndirmə imkanları ilə uyğunlaşdırmaq mümkündür', deyə senator qeyd edib.

Praktik faydalar

Iceberg Index komandası interaktiv modelləşdirmə mühiti yaradıb. Bu mühit ştatlara siyasət alətlərini sınamağa, əmək haqqı fondlarının bölgüsünü dəyişdirməyə və təlim proqramlarını tənzimləməyə imkan verir.

Araşdırmanın müəllifləri vurğulayırlar ki, bu layihə siyasətçilərə və biznes liderlərinə problemləri müəyyənləşdirmək, təlim prioritetlərini təyin etmək və infrastruktur yatırımları üçün yolları test etmək imkanı verir.

Prasanna Balaprakash əlavə edib ki, Tenness ştatının əsas sektorları – səhiyyə, atom energetikası, istehsalat və nəqliyyat hələ də fiziki əməyə böyük ölçüdə bağlıdır. Əsas məsələ yeni texnologiyaları, məsələn, robot texnikası və süni intellekt köməkçilərini bu sahələrdə tətbiq edərək onları gücləndirməkdir.

Narahatlıqlar və gələcək perspektivlər

Süni intellektin sürətli inkişafı ABŞ və digər ölkələrdə işsizliklə bağlı narahatlıqları artırır. 2024-cü ilin avqustunda Britaniya həmkarlar ittifaqları süni intellekt səbəbindən milyonlarla iş yerinin itirilmə riskinə diqqət çəkmişdi.