Nanotyrannus: Uzunmüddətli mübahisəyə son

1942-ci ildə Montana ştatındakı Hell Creek formasyonunda tapılan kiçik theropod kəlləsi bir zamanlar Tyrannosaurus rex-in gənc versiyası hesab olunurdu. 1988-ci ildə bu fosil Nanotyrannus lancensis adlandırıldıqdan sonra, dinozavrın kimliyi ilə bağlı mübahisələr 40 il davam etdi. İndi isə alimlər iddia edirlər ki, Nanotyrannus T. rex-dən tamamilə fərqli bir növ olub.

Araşdırmanın əsas tapıntıları

Tədqiqatçılar 200-dən çox tyrannosaur fosilini analiz etdikdən sonra Nanotyrannus-un daha sürətli və zərif bir dinozavr olduğunu təsdiqləyiblər. Onun kəlləsində T. rex-də olmayan əlavə sinus boşluğu tapılıb. Həmçinin, CT-skanlar və böyümə halqalarının təhlili göstərib ki, bu fosil 20 yaşında olub və yetkin bir fərd idi, gənc T. rex deyil.

Alimlərin fikirləri və təsdiqlər

Araşdırmanın həmmüəllifi Lindsey Zanno deyir: 'Biz bu mübahisəni bitirmək istədik. Hər tərəfdən bu məsələyə yanaşmağa qərar verdik.' Araşdırma, əvvəlcə Nanotyrannus-un T. rex-in gənc forması olduğunu iddia edən nəzəriyyələri alt-üst edə bilər. Ohio Universitetindən Lawrence Witmer isə bu araşdırmanın paleontologiya sahəsində dönüş nöqtəsi ola biləcəyini qeyd edir: 'Onlar hər bir fosili diqqətlə analiz ediblər. Nəticələr paleontologiyada əldə edilə biləcək qədər aydın və konkretdir.'

İnsanlar üçün nə deməkdir?

Bu tapıntı, T. rex-in böyüməsi və inkişafı ilə bağlı nəzəriyyələri yenidən yazmağı tələb edə bilər. Əgər Nanotyrannus mövcud bir növ kimi təsdiqlənərsə, bu, Cretaceous dövrünün yırtıcılarının daha müxtəlif olduğunu və ekosistemlərin daha incə balansda olduğunu göstərir. Nanotyrannus, T. rex-in gücündə olmayan sürətə malik 'çita' rolunu oynaya bilərdi.

Nəticə

Nanotyrannus-un mövcudluğu paleontologiyada yeni perspektivlər açır və dinozavrların kompleks inkişaf tarixini daha dərindən anlamağa imkan yaradır. Bununla yanaşı, bu tapıntılar yeni araşdırmalar üçün qapı açır və Cretaceous dövrünün ekosistemlərini yenidən nəzərdən keçirməyə çağırır.