Ayda şüşə kürə evlər: gələcəyin layihəsi

NASA, Kaliforniya mərkəzli Skyeports şirkəti ilə Ayda yaşayış üçün şüşə kürələr yaratmağı araşdırır. Bu kürələr Ay tozundan, regolitdən hazırlanacaq. Şirkət, regolitin mikrodalğalı sobalarda əridilərək böyük şüşə kürələrə çevrilməsini təklif edir. Bu kürələr həm yaşamaq, həm də işləmək üçün nəzərdə tutulub.

Ay materiallarından evlər

Skyeports-un yanaşması Ayda yerli materiallardan istifadəni önə çıxarır. Beləliklə, bahalı yerüstü daşımalar lazım olmur. Şüşə kürələrin formalaşması zamanı istifadə edilən borular gələcəkdə giriş yolları kimi xidmət edəcək. Kürələrin içərisində isə 3D printerlər vasitəsilə mebel və digər əşyalar Ay materiallarından hazırlanacaq.

Özünü bərpa edən və günəş enerjili sistemlər

Planlaşdırılan şüşə kürələr sadəcə sığınacaq deyil, tam özünü təmin edən ekosistemlər olacaq. Şüşə, Ayda mikro-meteoritlərdən və ay zəlzələlərindən yaranan çatları öz-özünə təmir edə bilir. Kürələrin üzərinə quraşdırılmış günəş panelləri öz enerjisini istehsal etmək imkanı verir. İçəridə temperatur təbəqələri oksigen, su və qida istehsalına imkan verən bitki yetişdirilməsini təmin edə bilər.

Dizayn və elmi əsaslar

Şüşə kürələrin sferik forması təzyiqi bərabər payladığı üçün struktur olduqca möhkəm olur. Titanyum, maqnezium və kalsium kimi elementlər əlavə edilərək şüşə poladdan daha güclü hala gətirilir. Skyeports-un CEO-su Dr. Martin Bermudez bildirir ki, hazırda prototiplər bir neçə santimetr ölçüdədir, lakin gələcəkdə bu kürələr 500 metr genişliyində ola bilər. Şirkət Ayda şüşə şəhərlər quraraq onları şəffaf körpülərlə birləşdirməyi planlaşdırır.

NASA-nın gələcək planları

Bu konsept NASA-nın Artemis missiyası çərçivəsində uzunmüddətli insan həyatını Ayda təmin etmək üçün hazırlanan layihələrdən biridir. Skyeports komandası şüşə üfürmə texnologiyasını termal vakuum kameralarında və mikroqravitasiyanı simulyasiya edən parabolik uçuşlarda test etməyi planlaşdırır. Əgər bu testlər uğurlu olarsa, texnologiya yaxın illərdə Ay səthində sınaqdan keçiriləcək.

İnsanlar üçün təsiri

Bu konsept təkcə kosmos araşdırmaları üçün deyil, həm də Yer üzündəki inşaat üsullarını dəyişə bilər. Şüşə kürələrdən ilham alınaraq daha ekoloji və enerjiyə qənaət edən binalar inşa edilə bilər. Ayın sərt şəraitində möhkəm qalmaq üçün dizayn edilən bu strukturlar Yer üzündə daha davamlı memarlıq nümunəsi yarada bilər.

Dr. Bermudez deyir: 'NASA ilə əməkdaşlıq, kosmosda həyatın reallığa çevrilməsi üçün böyük bir addımdır.' İnsanlıq, kosmosu sadəcə kəşf etməkdən, orada yaşamağa doğru irəliləyir.