Neyritin-1 proteininin piylənmə ilə mübarizədə rolu

Avropalı molekulyar biologlar neyritin-1 adlı proteinin piylənmə ilə mübarizədə mühüm rol oynaya biləcəyini aşkar ediblər. Bu protein əvvəllər sinir sistemi ilə əlaqələndirilsə də, yeni tədqiqatlar onun mitoxondriyanın fəaliyyətini stimullaşdıraraq kalorilərin daha aktiv şəkildə yandırılmasını təmin etdiyini göstərir. Bu kəşf, piylənmə və onunla əlaqəli xəstəliklər, o cümlədən ikinci tip diabet və qeyri-alkoqollu yağlı qaraciyər xəstəliyi üçün yeni müalicə üsullarının inkişafına ümid yaradır.

Tədqiqatın gedişi və əsas nəticələr

Tədqiqatçılar, xüsusilə qəhvəyi yağ hüceyrələrinin kaloriləri yandırma proqramını idarə edən genlərin funksiyalarını araşdırıblar. Bunun üçün onlar siçanların DNT-sində müəyyən genlərin bir nüsxəsini deaktiv edərək dəyişiklikləri müşahidə ediblər. Bu təcrübələr göstərdi ki, RAP250 geni piy hüceyrələri üçün bir növ metabolik "tormoz" rolunu oynayır. Bu gen deaktiv edildikdə, siçanlar yüksək kalorili qidalarla qidalanmalarına baxmayaraq, piylənmə və diabetə qarşı daha davamlı oldular. Bu, qəhvəyi yağ hüceyrələrinin metabolizmasının sürətlənməsi ilə əlaqəli idi.

Araşdırmanın nəticələri göstərdi ki, neyritin-1 proteini bu proseslərdə əsas rol oynayır. Bu protein, RAP250 geninin adi halda basdırdığı bir mexanizmi aktivləşdirərək mitoxondriyanın fəaliyyətini artırır və kalorilərin daha sürətlə yandırılmasını təmin edir.

Gələcək müalicə perspektivləri

Bu yeni məlumatlara əsaslanaraq, alimlər neyritin-1 proteininin istehsalını artıran gen terapiyası hazırlayıblar. Bu terapiya siçanlar üzərində sınaqdan keçirilib və onların yüksək kalorili qidalarla qidalanmalarına baxmayaraq piylənmədən qorunduqları müşahidə olunub. Bu yanaşma, insan orqanizmində də neyritin-1 proteininin istehsalını stimullaşdırmağın artıq mövcud olan piylənmə dərmanlarına alternativ ola biləcəyini göstərir.

Qəhvəyi yağın əhəmiyyəti

Qəhvəyi yağ əsasən körpələrin və heyvan balalarının toxumalarında olur və bədənin istiliyini təmin etmək üçün istifadə edilir. İnsanlar və böyüklər üçün isə əsasən ağ yağ üstünlük təşkil edir ki, bu da artıq kaloriləri saxlayır. Son tədqiqatlar göstərir ki, bəzi hormonlar və maddələr bu prosesi geri çevirə bilər. Bu, qəhvəyi yağın formalaşmasını stimullaşdıran və ya ağ yağı oxşar davranışa məcbur edən üsulların inkişafına maraq yaradıb.