Nikumaroro: Tarixi sirrin mərkəzi

1937-ci ildə dünyaca məşhur aviator Amelia Earhart və onun navigatoru Fred Noonan dünya ətrafında uçuş zamanı müəmmalı şəkildə yoxa çıxdı. Onların itkin düşməsi onilliklərdir ki, araşdırmaçılar tərəfindən həll olunmamış bir sirr kimi qalır. Nikumaroro adası, bu sirri açmağa çalışan iki əsas nəzəriyyədən birinin mərkəzindədir.

Mayk Aşmorun qeyri-adi kəşfi

2020-ci ildə Mayk Aşmor Nikumaroro adasının lagununda qəribə bir obyekt gördü. 'Apple Maps-də şəkillərə baxırdım, səhər kofe içirdim. Lagunun ətrafında bir şey diqqətimi çəkdi,' deyə Aşmor xatırlayır. Obyektin təyyarə qanadına bənzədiyini düşündü və bu şəkli aviasiya tarixinə həsr olunmuş TIGHAR forumuna paylaşdı. Forum üzvləri arasında bu obyekt geniş müzakirələrə səbəb oldu.

Ekspedisiya baş tutur

Bu obyekt, 'Taraia Obyekti' adlandırılaraq, arxeoloq Rik Pettigryunun diqqətini çəkdi. O, obyektin 1938-ci ilə aid hava fotolarında da göründüyünü təsdiqlədi. Pettigryunun rəhbərliyi ilə yeni ekspedisiya Nikumaroro adasına yola düşməyə hazırlaşır. Ekspedisiya 4 noyabrda Marşal adalarından başlayacaq və 1200 dəniz mili məsafəni qət edərək adada 5 gün ərzində araşdırma aparacaq.

İki rəqib nəzəriyyə

Earhartın itkin düşməsinə dair iki əsas nəzəriyyə var. Birincisi, onun təyyarəsinin Howland adası yaxınlığında yanacaq bitməsi səbəbindən okeana düşməsi ilə bağlıdır. Digər nəzəriyyə isə Earhartın Nikumaroroda sağ qalaraq radio ilə kömək çağırışları etdiyini, lakin aclıq və susuzluqdan öldüyünü iddia edir.

İnsan hekayələri və tarixi əhəmiyyət

Nikumaroro adasında əvvəllər tapılmış bəzi artefaktlar, məsələn, kosmetik qab və bıçaq, Earhartın orada yaşaması ehtimalını gücləndirir. Lakin Pettigryu və Gillespie arasında adada daha çox şey tapıla biləcəyinə dair fikir ayrılığı var. Gillespie obyektin sadəcə bir ağac olduğunu iddia edir, Pettigryu isə təyyarə qalıqlarının tapılacağına inanır.

Sonda nə baş verə bilər?

Əgər Taraia Obyekti Earhartın təyyarəsinə aid olarsa, bu, tarixi bir kəşf ola bilər. Pettigryu ekspedisiyanın böyük uğur əldə etmə ehtimalını vurğulayır. 'Bu sirr çox güclü arqumentlərə malikdir,' deyə o bildirir. Hər iki tərəf Earhartın ruhunu və onun macəraçılıq ruhunu yaşatmağa çalışır. Bu sirrin açılması, yalnız tarixçilər üçün deyil, insanlıq üçün də əhəmiyyətli bir hadisə olacaq.