Psixi Sağlamlıq Pozğunluqlarında Yeni Dövr

Psixiatrlar uzun müddətdir ki, depressiya və təşviş kimi xəstəlikləri fərqli pozğunluqlar kimi təsnif edirlər. Lakin 'Nature' jurnalında dərc olunan yeni araşdırma göstərir ki, bu anlayış köklü şəkildə dəyişdirilə bilər. Araşdırma nəticəsində məlum olub ki, 14 əsas psixi sağlamlıq pozğunluğu beş genetik qrupa bölünür. Bu qruplar arasında depressiya, təşviş və travma sonrası stress pozğunluğu kimi daxili pozğunluqlar və şizofreniya ilə bipolyar pozğunluğun birləşdiyi qruplar var.

Genetik Kök Araşdırması

Kolorado Universitetindən psixiatrik genetik Andrew Grotzinger və komandası bir milyon insanın genetik məlumatlarını analiz edərək 238 genetik bölgəni müəyyən edib. Bu bölgələrdən biri, məsələn, xromosom 11-də yerləşir və dopamin siqnalları ilə əlaqəli genləri kodlayaraq səkkiz müxtəlif xəstəliyə genetik risk yaradır. Grotzinger bu tapıntını belə izah edir: 'Bir xəstəyə beş fərqli diaqnoz qoymaq əvəzinə, ortaq bir genetik kök tapmaq ümid verir.'

Xəstələrə Ümid

Araşdırma göstərir ki, bir psixi sağlamlıq pozğunluğuna diaqnoz qoyulan insanların çoxu başqa bir pozğunluğa da sahibdir. Bu, genetik və ətraf mühit faktorlarının xəstəliklər arasında əlaqə yaratdığını sübut edir. Məsələn, depressiya diaqnozu qoyulan bir çox insan eyni zamanda təşviş pozğunluğu yaşayır.

İnsanlar Üçün Praktik Nəticələr

Bu tapıntılar psixi sağlamlıq pozğunluqlarının diaqnoz və müalicə prosesini daha sadə və təsirli edə bilər. Psixi sağlamlıq üzrə mütəxəssislər ümid edirlər ki, bu yeni yanaşma xəstələrə daha çox dəstək və anlayış göstərəcək. Grotzinger deyir: 'Xəstələrə daha geniş və ümumi bir diaqnoz vermək onların müalicə prosesində daha az stress yaratmağa kömək edə bilər.'

Elm Dünyasında Yeni Addım

Araşdırma, psixi sağlamlıq pozğunluqlarının genetik köklərini daha yaxşı başa düşmək üçün böyük bir addım hesab edilir. Bu, gələcəkdə daha dəqiq müalicə metodlarının inkişafına yol aça bilər. Psixi sağlamlıq pozğunluqlarının genetik əlaqələri haqqında daha çox araşdırma aparıldıqca, insanların həyat keyfiyyəti daha da yaxşılaşa bilər.