Qida tullantılarının təkrar istifadəsi qlobal istiləşmə ilə mübarizədə mühüm rol oynaya bilər. Ohio Dövlət Universitetindən Beenish Saba və onun komandası qida tullantılarının faydalı kimyəvi maddələrə çevrilməsi üçün yeni bir metod inkişaf etdiriblər. Bu prosesdə iki sinerji yaradan bakteriya növü istifadə olunur: Clostridium bijerinckii və Clostridium carboxidivorans.

Qida Tullantılarının Problemi

Hər il ABŞ-da 60 milyon ton qida tullantısı yaranır ki, bu da ölkənin ümumi ərzaq təchizatının 40 faizini təşkil edir. Bu tullantılar təkcə qida çatışmazlığı problemini dərinləşdirmir, həm də metan qazı yayaraq atmosferdə istilik tutumunu artırır. ABŞ Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyinə görə, qida tullantılarından yaranan metan, bələdiyyə poliqonlarında yayılan metanın 58 faizini təşkil edir, bu isə dünya üzrə istixana qazı emissiyalarının 11 faizinə bərabərdir.

İki Bakteriyanın Sinerjisi

Araşdırma zamanı Clostridium bijerinckii bakteriyası qida tullantılarını karbon qazı və spirtə çevirir. Digər bakteriya, Clostridium carboxidivorans isə bu karbon qazını istehlak edərək əlavə olaraq hidrogen qazı və həll edici maddələr istehsal edir. Alimlər bu iki bakteriyanın bir yerdə işlədiyini və bir-birini tamamladığını sübut ediblər. Bu yanaşma karbon qazının miqdarını azaldaraq əlavə məhsulların istehsalını artırır.

Elektrofermentasiya Metodu

Araşdırma həmçinin elektrofermentasiya adlı bir texnologiyanı test edib. Bu metodda bakteriya ilə dolu qida tullantısı məhlulu aşağı səviyyədə elektrik cərəyanı ilə stimullaşdırılır. Elektrofermentasiya ənənəvi fermentasiya ilə müqayisədə daha yüksək məhsuldarlıq verir və otaq temperaturunda həyata keçirilir. Saba bu metodun tullantıların faydalı kimyəvi maddələrə çevrilməsini sürətləndirdiyini qeyd edir.

Gələcək Planlar

Alimlər bu texnologiyanı daha da inkişaf etdirərək məhsuldarlığı artırmaq və xərcləri azaltmaq niyyətindədirlər. Saba ümid edir ki, bu texnologiya qida tullantılarının sadəcə poliqonlara göndərilməsinin qarşısını alaraq həm iqtisadi, həm də ekoloji faydalar gətirəcək.

Bu araşdırma qida tullantılarının təkrar istifadəsi ilə bağlı yeni həll yolları təqdim edir və istixana qazı emissiyalarını azaltmaq üçün potensial bir addım kimi qiymətləndirilir.