Robot və Cihazlar
Robot tozsoranlar: Məxfilik üçün gizli təhlükə
34
Süni intellekt
Oxumaq vaxt alır?
Məqalələri dinləyə bilərsizAğıllı məişət texnikasının təhlükəsizliyi ilə bağlı narahatedici hadisə baş verib. Proqramçı Harishankar adlı mühəndis, bir il ərzində problemsiz işləyən robot tozsoranının əslində onu izlədiyini müəyyən edib. Mühəndis maraq xatirinə cihazın şəbəkə trafikinə baxmağa başlayıb və məlum olub ki, tozsoran davamlı şəkildə məlumatları və fəaliyyət qeydlərini istehsalçının serverlərinə göndərir. İstifadəçi bu barədə heç bir icazə verməmişdi. Harishankar məlumat ötürülməsini blokladıqdan sonra cihaz bir neçə gün işləyib, daha sonra isə tamamilə dayanıb.
Texnologiya təhlükələri
Servis mərkəzində problemi aradan qaldırdıqdan sonra tozsoran yenidən işləməyə başlayıb, lakin cəmi bir neçə gün sonra yenidən sıradan çıxıb. Mühəndis cihazı sökərək araşdırıb və onun AllWinner A33 prosessoru və Tina Linux əməliyyat sistemi ilə işlədiyini aşkar edib. Ən təhlükəli məqam isə Android Debug Bridge (ADB) sisteminin tamamilə qorunmasız olması idi — heç bir parol qoyulmamışdı. Bu isə istənilən şəxsin cihazda tam inzibatçı (root) səlahiyyətləri əldə etməsinə imkan verirdi.
Məxfilik riski
Tozsoran həmçinin evin üçölçülü xəritəsini Google Cartographer sistemi vasitəsilə qururdu. Bu texnologiya adətən peşəkar robotlaşdırılmış xəritələmə sistemlərində istifadə olunur. Mühəndis müəyyən edib ki, istehsalçı cihaz üzərində tam uzaqdan nəzarət imkanına malik olub və istədiyi əmrləri məsafədən icra edə bilib. Qoruma sistemi olmadığından, bu imkandan istənilən kiberhücumçu da istifadə edə bilərdi.
Ekspertlərin xəbərdarlığı
Mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər ki, bəzi müasir robot tozsoran modelləri lidarlarla yanaşı kameralarla da təchiz olunub. Belə cihazlar ev şəraitində məxfilik üçün ciddi təhlükə yarada bilər. Bu hadisə ağıllı texnologiyaların istifadəçilərin məxfiliyinə necə təsir etdiyini bir daha göstərir. İnsanlar bu cür cihazlardan istifadə edərkən daha diqqətli olmalı və texnologiyanın təhlükəsizlik parametrlərini daima yoxlamalıdırlar.